نسبت دانشگاهیان در بیکاری و اشتغال کشور.

اکوایران: داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که نسبت بیکاران دانشگاهی در دوره قبل از کرونا بیشتر از نسبت در دوره پس از کرونا بوده است. آمارها همچنین نشان می دهد که اشتغال دانشگاهیان پس از شیوع ویروس کرونا به سرعت به روند صعودی خود بازگشت و در پاییز امسال به بالاترین سطح خود رسید.

بر اساس اکو ایران، فارغ التحصیلان آموزش عالی با سن 15 سال به بالا به عنوان کارمند طبقه بندی می شوند. بنابراین بکارگیری این افراد در مشاغل مرتبط منجر به توسعه کارها می شود و یکی از اهداف مهم برنامه هفتم توسعه محسوب می شود.

بررسی داده‌های بیکاری مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در دوره قبل از شیوع کرونا، نسبت جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل از آموزش عالی به ۴۳.۸ درصد از کل بیکاران رسیده است. یعنی به ازای هر 100 نفر بیکار، بیش از 43 نفر از آموزش عالی فارغ التحصیل شده اند. با شیوع کرونا این میزان کاهش یافته و تا اوایل دهه 1400 به سطح قبلی خود بازنگشته است.

از اوایل دهه 1400، سازگاری افراد در سن کار با قرنطینه و شیوع کرونا افزایش یافته و همزمان با ورود مجدد مردم به بازار کار، تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار نیز افزایش یافته است.

بررسی آمار اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی نشان می دهد که از ابتدای سال 97 از هر 100 نفر شاغل در بازار کار، بیش از 23 نفر از مقاطع بالاتر فارغ التحصیل شده اند. فارغ التحصیلان تحصیلات عالی در سن کار به سرعت با شرایط بازار کار پس از شیوع کرونا سازگار شدند. بررسی ها نشان می دهد که سهم اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در طول شیوع کرونا افزایش یافته است. البته سرعت این افزایش کمتر بوده است.

پس از سال 1400 به دنبال بهبود شرایط بازار کار و کنترل بیماری کرونا، روند افزایشی اشتغال دانشگاهی ادامه یافت و این کاهش به بالاترین حد خود در دوره شش ساله رسید. نسبت اشتغال و بیکاری دانشگاهیان از سال 97 تا پاییز 1402 در زیر بررسی می شود.

مفاهیم بازار کار

طبق تعاریف مرکز آمار، بیکار به فردی گفته می شود که 15 سال به بالا داشته باشد و توانایی و تمایل به کار داشته باشد. بر این اساس افرادی که از کاریابی ناامید شده و دیگر به دنبال کار نیستند، بیکار نیستند و در آمار بیکاری منعکس نمی شوند. در میان بیکاران، گروهی از فارغ التحصیلان تحصیلات عالی و مقاطع دانشگاهی دیده می شوند. با تقسیم جمعیت بیکار فارغ التحصیلان آموزش عالی در سن کار بر مجموع بیکاران در سن کار، «نسبت بیکاران 15 ساله و بالاتر با تحصیلات دانشگاهی» به دست می آید.

علاوه بر این، «نسبت نیروی کار 15 ساله و بالاتر که از آموزش عالی فارغ التحصیل شده اند» نشان می دهد که چه تعداد از کارگران در سن کار فارغ التحصیل موسسات آموزش عالی هستند. طبق تعاریف مرکز آمار، کارمند فردی است که 15 سال به بالا داشته باشد و در هفته مرجع 44 ساعت یا بیشتر کار کرده باشد.

این گزارش به تحلیل نسبت دانشگاهیان در بین جمعیت شاغل و بیکار از سال 1376 تا پاییز 1402 پرداخته است. همچنین اشتغال این گروه به توسعه اشتغال کمک کرده و یکی از اهداف برنامه هفتم توسعه محسوب می شود. لازم به ذکر است هدف از این گزارش بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری دانشجویانی است که تحصیلات خود را به پایان رسانده و دارای مدرک دانشگاهی هستند.

تراز دانشجویان بیکار دانشگاه در تابستان 98

بررسی اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار ایران حاکی از آن است که در بهار 97 از هر 100 فارغ التحصیل آموزش عالی بالغ بر 36 نفر بیکار مانده اند. این نسبت در تابستان 1998 به 43.8 درصد رسید که بالاترین مقدار ثبت شده در شش سال مورد تجزیه و تحلیل است.

بررسی ها نشان می دهد که نسبت بیکاری در بین دانشگاهیان پس از تابستان 1998 کاهش یافته و در نهایت در بهار 1999 به کمترین میزان خود رسیده است. به عبارت دقیق تر، نسبت دانشگاهیان بیکار در بهار 2019 حدود 36 درصد بوده است. این بدان معناست که 36 درصد از کل بیکاران 15 ساله و بالاتر تحصیلات عالی را به پایان رسانده اند.

لازم به ذکر است که کاهش تعداد دانشجویان بیکار دانشگاه در این مدت به دلیل افزایش اشتغال آنها نیست. بلکه تا حدودی به دلیل شیوع ویروس کرونا بود. یا بهتر است بگوییم در سال 1999 به دلیل شیوع ویروس کرونا برخی افراد تصمیم به ترک بازار کار گرفتند. در نتیجه تعداد کارگران بیکار و تحصیلکرده نیز کاهش یافته است.

برگرداندن بیکاری تحصیلی به 40 درصد

از تابستان 1999، تعداد بیکاران دانشگاهی دوباره افزایش یافته و درصد آن به 40.7 درصد بازگشته است. نوسان نرخ بیکاری از اواسط سال 2019 تا پایان پاییز امسال بین 37.2 تا 42.8 درصد بوده است. با بهبود وضعیت کرونا و کاهش قرنطینه، بازگشت دانشگاهیان به بازار کار افزایش یافته و بیکاری آنها نیز به بیش از 40 درصد رسیده است. به عبارت دیگر، از اواسط دهه 1400، شرایط بازار کار با شرایط تاج منطبق شده است و نیروی کار ماهر بار دیگر به بازار کار بازگشته است.

آمارهای منتشر شده توسط مرکز آمار حاکی از آن است که نرخ بیکاری دانشگاهیان در بهار امسال به 40.8 درصد و در تابستان به 42.8 درصد رسیده است. این نرخ در پاییز امسال در همان سطح باقی مانده است. اما این روزها اشتغال دانشگاهیان چگونه بوده است؟

اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در پاییز امسال به بالاترین حد خود رسید

بررسی داده های فارغ التحصیلان آموزش عالی از سال 1376 نشان می دهد که روند اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی به عنوان نیروی کار ماهر از اوایل سال 97 رو به افزایش بوده است.

داده های مرکز آمار ایران نشان می دهد که در سال 1386 از هر 100 کارگر در سن کار، بیش از 23 نفر دارای تحصیلات دانشگاهی بوده اند. این رقم کمترین نسبت اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی از سال 97 تا پایان پاییز امسال بوده است.

در بهار 2019، همزمان با شیوع ویروس کرونا، درصد کارمندانی که تحصیلات عالی را به پایان رساندند نیز افزایش یافت و به 25.2 درصد رسید. این رقم در تابستان همان سال به 24.4 درصد رسیده و نسبت به تابستان 98 کاهش یافته است.

از پاییز 1999، تعداد کارکنان با مدرک تحصیلی بالاتر از 15 سال دوباره افزایش یافته و در نهایت در پاییز امسال به 27.5 درصد رسیده است. این بدان معناست که در پاییز امسال از هر 100 نفر در سن کار 27.5 نفر از آموزش عالی فارغ التحصیل شده اند. این رقم بالاترین میزان اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در دوره شش ساله مورد تحلیل به شمار می رود.

تجزیه و تحلیل داده های مرکز آمار نشان می دهد که نیروی کار فارغ التحصیلان آموزش عالی به سرعت با شرایط موجود با شیوع ویروس کرونا سازگار شده و به همین دلیل پس از گذشت دو فصل از شیوع ویروس کرونا، تعداد آنها در بازار کار افزایش یافته است. .

منبع اکو ایران