به گزارش اخبار اقتصادی، بانک مرکزی در بخشنامه ای نتایج ارزیابی چالش های فقهی سپرده های امتیازی اعطای تسهیلات به قرض الحسنه در شبکه بانکی به بانک ها و مؤسسات اعتباری ابلاغ شد که توسط شورای فقهی تشریح شد.
بر این اساس نتایج ارزیابی مشاوره حقوقی بانک مرکزی در خصوص قبولی امتیاز در شبکه بانکی به شرح زیر است:
الف- رویکرد شورای فقهی بانک مرکزی در خصوص پذیرش سپرده های ممتاز که در حال حاضر به صورت نسبتاً جامع در شبکه بانکی مورد استفاده قرار می گیرد، تفکیک بین روش های مجاز و مشروع پذیرش سپرده های ممتاز است. روش های غیرمجاز و نامشروع
ب- اعطای تسهیلات اعتباری به قرض الحسنه با میانگین به نحوی که پس از واریز مشتری و بر اساس میانگین امتیاز آنها، موسسه اعتباری بدون شرط قبلی نسبت به پرداخت تسهیلات اقدام نماید، خلاف شرع نباشد. نکته کلیدی این روش این است که مؤسسه اعتباری نباید هیچ گونه تعهد قانونی برای پرداخت تسهیلات به مشتری تحمیل کند و این موضوع باید به نحو مقتضی به مشتری ابلاغ شود (توضیحات در متن قرارداد، اطلاع رسانی در صفحه وب سایت موسسه اعتباری، ارسال پیامک و غیره).
ج- اعطای تسهیلات به قرض الحسنه بدون معدل و فوری (معمولاً ظرف یک روز) مشمول سپرده قرض الحسنه خلاف شرع تشخیص داده شده و دلالت بر شبهه وام به شرط وام (زیاد قضایی) دارد. یکی از انواع ربا است.
ت- کسر بخشی از تسهیلات به عنوان سپرده نقدی و یا کسر قسط اصل تسهیلات مجاز نمی باشد. زیرا با کسر مبلغی از اصل نصب، قرارداد صرفاً روی قسمت باقی مانده منعقد می شود و محاسبه سود بر قسمت کسر شده مجاز نمی باشد.
در بخش پایانی این بخشنامه آمده است: بدون تاکید بر اینکه اخذ هرگونه سپرده نقدی به عنوان تضمین برای هر مفهومی قبل یا بعد از اعطای تسهیلات توسط بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی ( ابلاغی بخشنامه 375517/00 مورخ 23/12/1400) دستور ابلاغ به واحدهای مربوطه در بانک/موسسه اعتباری غیربانکی مذکور طبق بخشنامه شماره 149153/96 مورخ 1395/05/16 ممنوع است. و نظارت مناسب بر اجرای صحیح آن انجام خواهد شد و در صورت وجود هرگونه سوال و ابهام احتمالی در خصوص سطوح فوق با اداره بررسی های بانکداری اسلامی و دبیرخانه شورای فقهی بانک مرکزی مراجعه شود.
منبع رکنا
