اکو ایران: رشد شبه پول در هفت ماهه امسال به 15.4 درصد رسید. بررسی ها نشان می دهد با وجود کاهش چشمگیر رشد هفت ماهه پول در سال 1401، رشد این متغیر در سال جاری نسبت به سال قبل یک درصد افزایش داشته است.
اخبار اقتصادی، پول جعلی یکی از ارکان نقدینگی است که بانک مرکزی ماهانه آن را در آمارهای خود اعلام می کند و آخرین آمار آن تا مهرماه امسال در دسترس است. این متغیر پولی در واقع شامل پولی است که در حساب های پس انداز و سپرده های بلندمدت بانک ها نگهداری می شود و مردم در این زمان نمی توانند از آن برداشت کنند. بر اساس گزارش بانک مرکزی در بیش از 1402 حجم شبه پول به 5 میلیون و 432 هزار میلیارد تومان رسید.
بررسی رشد هفت ماهه پول شبه یعنی تغییرات این متغیر پولی در مهرماه نسبت به ابتدای سال نشان می دهد که رشد این متغیر در سال جاری به 15.4 درصد رسیده است و بزرگی این رشد را افزایش داده است. امسال نسبت به سال قبل افزایش یافته است. این گزارش رشد هفت ماهه پول شبه را در ده سال گذشته تحلیل میکند.
رشد هفت ماهه پول شبه در سال 1402; 15.4 درصد
بیشتر خلق پول توسط بانک ها انجام می شود. این موسسات مالی از مشتریان خود سپرده دریافت می کنند و از سوی دیگر به متقاضیان وام ارائه می کنند. وام باعث گردش پول و ایجاد پول بیشتر می شود. تمام پول های ایجاد شده توسط بانک ها را نقدینگی می گویند. نقدینگی که متغیر اصلی پولی در رابطه با رشد تورم است از دو جزء تشکیل شده است. یک قسمت آن پولی است که در دسترس افراد جامعه است و به صورت سکه، اسکناس یا موجودی حساب جاری بانکی وجود دارد و پول نامیده می شود. قسمت دوم پولی است که در حساب های پس انداز و بلندمدت بانک ها واریز می شود که شبه پول است. بنابراین پول کاذب بخشی از نقدینگی است که کمتر گردش می کند و باعث تورم کمتری می شود. اما رشد این متغیر پولی به معنای رشد منابع در دسترس بانک ها برای خلق پول بیشتر است.
بررسی ها نشان می دهد که رشد هفت ماهه پول شبه در سال 1402 به 15.4 درصد رسیده است. مبلغ پول شبه در پایان اسفند 1401 که بیانگر میزان این متغیر در ابتدای سال 1402 است، بالغ بر 4 میلیون و 707 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم در مهرماه سال جاری به 5 میلیون و 432 هزار میلیارد تومان رسیده است.
روند رشد هفت ماهه پول شبه در ده سال اخیر نشان می دهد که رشد این متغیر در سال گذشته سه روند کلی را تجربه کرده است.
افزایش یک درصدی رشد هفت ماهه پول شبه در سال گذشته
در سال های 1392 تا 1396 رشد هفت ماهه پول شبه عموماً روند نزولی داشته است به طوری که از 25.9 درصد در سال 1392 به 8.7 درصد رسیده است. بنابراین در این سال ها رشد نقدینگی در حوزه پول شبه کاهش یافته است. یعنی حجم شبه پول و در نتیجه نقدینگی با سرعت کمتری افزایش یافت.
از سال 2017، رشد پول شبه در هفت ماه افزایش یافت و در سال 2014 به رشد 22.4 درصدی رسید، بنابراین در این مدت بانک ها منابع بیشتری برای خلق پول داشتند.
در فاصله سالهای 1400 تا 1401 رشد هفت ماهه شبه پول به 14.3 درصد در سال 1401 کاهش یافت، اما در این سال میزان شبه پول مجدداً در هفت ماهه اول سال 1 درصد رشد کرد و رشد آن به 15.4 درصد رسید. امسال.
به نظر می رسد کاهش حجم پول شبه پس از سال 1400 در نتیجه اعمال محدودیت بانک مرکزی برای بانک ها بوده است. بانک مرکزی از ابتدای دولت سیزدهم برنامه هایی مانند افزایش نرخ سپرده قانونی بانک ها را برای کنترل رشد نقدینگی در دستور کار قرار داده است. با این مقررات بانک ها مجبور شدند درصد بیشتری از سپرده های خود را در بانک مرکزی بگذارند و به این ترتیب حجم شبه پول کنترل شد و دست آنها برای ایجاد نقدینگی زیاد بسته شد. با این حال، افزایش نسبی رشد این متغیر پولی در سال گذشته ممکن است حاکی از کاهش اندکی محدودیت های بانک ها باشد.
منبع اکو ایران