کسری تجاری؛ معادل یک سوم کل صادرات غیرنفتی ایران است

اکوایران: آمارها نشان می دهد که علیرغم رکورد 11 ماهه تجارت خارجی ایران در سال 1402، حجم واردات نسبت به سال های گذشته بیش از صادرات غیرنفتی ایران رشد داشته است و این امر منجر به کسری تجاری 15 میلیارد دلاری ایران در سال 1402 شده است. دوره مورد بررسی

اخبار اقتصادی، با وجود اینکه صادرات غیرنفتی ایران تقریباً در یکی از بالاترین مقادیر از سال 2013 قرار دارد، اما واردات رکورددار است و به مرز 60 میلیارد دلار می رسد، تراز تجاری بدون نفت تقریباً منفی شده است. 15 میلیارد دلار یعنی حدود یک سوم کل صادرات غیرنفتی ایران.

علاوه بر این موضوع، رشد صادرات و واردات ایران طی یازده ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال‌های گذشته، منجر به ثبت رکورد حجم تجارت خارجی ایران به رقم 1402 شده است.

شایان ذکر است که در سراسر این گزارش تنها از داده های گمرک استفاده شده است که درآمد حاصل از صادرات نفت را شامل نمی شود.

رکورد 11 ماهه حجم تجارت خارجی 1402

بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان گمرک، حجم تجارت خارجی ایران بدون احتساب درآمدهای نفتی از ابتدای سال 1402 تا پایان بهمن ماه به حدود 104.9 میلیارد دلار می رسد. بررسی ها نشان می دهد که حجم تجارت خارجی در 11 ماه امسال بالاترین رقم از سال 2012 را به ثبت رسانده است.

به طور کلی ارزش کل صادرات و واردات را حجم تجارت خارجی می گویند، بنابراین در صورت افزایش هر یک از این مولفه ها، حجم تجارت خارجی افزایش می یابد. اما افزایش حجم تجارت خارجی ایران در 11 سال ناشی از کدام یک از مولفه هاست؟

صادرات 45 میلیارد دلاری ایران از ابتدای سال تا پایان بهمن ماه

تحقیقات نشان می دهد که ارزش صادرات 11 ماهه ایران در سال 1402 بالغ بر 44.9 میلیارد تومان بوده است. رقم مذکور اگرچه در مقایسه با ارزش صادرات در یازده ماهه سال 1401، 4.2 میلیارد دلار کمتر بود، اما در مقایسه با بقیه سال ها ارزش بیشتری داشت.

در سال های سلطنتی یعنی 1398 و 1399 که ارزش صادرات ایران به شدت کاهش یافته بود، اما اگر به گذشته برگردیم، می توان دریافت که در سال های 1395 تا 1397، رقم صادرات ایران ایران بوده است. نیز قابل توجه است. و حدود 40 میلیارد دلار در نوسان بود.

واردات به رکورد رسید

از سوی دیگر مشاهده می شود که میزان واردات طی 11 ماهه امسال به 59.9 میلیارد دلار رسیده که به نظر می رسد رکورد حداقل 11 سال گذشته باشد. بررسی ها نشان می دهد که ارزش واردات از سال 2019 به سرعت رشد کرده و از 34.4 میلیارد دلار در این سال ها به مرز 60 میلیارد دلار رسیده است.

چرا تجارت خارجی ما رشد کرده است؟

تراز تجاری تفاوت ارزش صادرات و واردات را نشان می دهد. اگر ارزش واردات بیشتر از ارزش صادرات باشد، تراز تجاری منفی و در غیر این صورت تراز تجاری مثبت است. داده های 11 ماهه سال 1402 نشان می دهد که ارزش تراز تجاری به منفی 15 میلیارد دلار رسیده است که یکی از منفی ترین ارقام ثبت شده از سال 1392 تاکنون است.

بنابراین با توجه به آمار ارائه شده مشاهده می شود که افزایش حجم تجارت خارجی طی 11 ماهه امسال نسبت به سال های گذشته لزوماً به معنای بهبود نیست، بلکه افزایش همزمان صادرات و واردات که البته به دلیل اینکه ارزش واردات بیش از ارزش صادرات است، تراز تجاری 11 ماهه نیز منفی شده است.

منبع اکو ایران