فولاد یکی از پر کاربرد ترین آلیاژهای آهن است که وابسته به عناصر سازنده ای که دارند، دارای گرید و انواع مختلفی هستند. انواع آهن آلات با خواص مختلفی وجود دارند که هر یک تنها برای استفاده در مکانهای خاصی با میزان درجه و دمای مشخصی سازگار هستند. در ادامه به معرفی انواع فولاد های پر کاربرد در صنعت پرداخته ایم چرا که با کاهش یا افزایش میزان کربن و آلیاژ، کل ساختار فولاد تغییر پیدا میکند.
معرفی انواع فولاد
انواع فولاد پر کاربرد در صنعت، بر اساس روشهای مختلفی دسته بندی میشوند که مهم ترین وجه تمایز آنها، تفاوت در میزان ترکیبات شیمیایی و فیزیکی آنها است. در واقع فولادهایی نظیر، فولاد حرارتی با فولادهای اتومات دارای تفاوتهای زیادی در ترکیبات ساختاری خود هستند که به نوبه خود هر یک دارای استحکام و مقاومت تعریف شده ای در برابر شرایط جوی مختلف خواهند بود. به صورت کلی انواع فولاد به چهار دسته اصلی تقسیم میشوند که در ادامه اطلاعاتی را در اختیارتان قرار داده ایم:
-
فولاد آلیاژی: فولادهای آلیاژی که با ترکیب فولاد کربنی و با چند عنصر دیگر ساخته میشوند، دارای درجه سختی بالا و مقاومت به خوردگی بوده و شکل پذیری خیلی خوبی نیز دارند. یکی از پر کاربرد ترین فولادهای آلیاژی پر مصرف در صنعت، فولاد mo40 است.
-
فولاد کربن دار: به سه دسته اصلی فولاد کم کربن، متوسط و کربن بالا تقسیم میشوند و دارای دوام و استحکامی متغیر از یکدیگر هستند که میزان کربن استفاده شده برای این فولادها، میزان سختی و جوش پذیری محصولات را تعیین میکند.
-
فولاد ابزار: این فولاد نیز ساخته شده با عناصر مختلفی همچون مولبیدنیوم، وانادیوم، تنگستن و کبالت است که به نوبه خود این ترکیبات مقاومت گرمایی و دوام فلزت را افزایش میدهند و به دلیل داشتن این خواص، بهترین انتخاب برای عملیات دریل کردن و برش زنی خواهند بود.
-
فولاد ضد زنگ: عمدتا فولاد حرارتی در دسته فولادهای ضد زنگ قرار میگیرند، اما به صورت قطعی نمیتوان این مورد را تایید کرد چرا که انواع فولاد با ترکیبات خاصی تولید میشوند و هر یک در دمایی خاص، خواص خود را حفظ می کنند. در واقع فولاد ضد زنگ ارزش بالایی در صنعت دارد.
در ادامه به معرفی انواع فولاد پر کاربرد پرداخته ایم:
فولاد اتومات
فولاد اتومات یا فولاد خوش تراش آلیاژی از آهن است که دارای میزان کمی از کربن هستند. در واقع به دلیل کم بودن کربن در ساختار این فولاد، عملیات ماشین کاری محصولات راحت تر انجام میشود. در واقع فولاد های اتومات مطابق با استانداردهای جهانی به تولید میرسند و انواع ورق و میلگرد با فولاد اتومات نیز ساخته میشوند. فولاد اتومات به دلیل داشتن میزان پایینی از کربن در ساختار خود، به راحتی ماشین کاری آن انجام میشود و شکل پذیری خیلی خوبی دارند.
استاندارد های فولاد اتومات
در حالت کلی استاندارد ساخت، تعیین کننده کیفیت و میزان مقاومت و سختی است. در ادامه استانداردهای فولاد اتومات را ذکر کرده ایم:
-
فولاد اتومات ۱.۰۷۳۷ استاندارد DIN 11SMnPb37
-
فولاد اتومات ۱.۰۷۱۸ استاندارد DIN 9SMnPb30
-
فولاد اتومات ۰.۰۷۱۵ استاندارد DIN 9SMn28
-
فولاد اتومات ۱.۰۷۲۲ استاندارد DIN 10SPb20
فولاد MO40
فولاد MO40 یا فولاد آلیاژی SISI 4140 یکی از انواع فولادهای کم آلیاژ هستند که با عناصر منگنز، کروم و مولبیدن نیز به تولید رسیده اند. یکی از پر کاربرد ترین فولادهای پر کاربرد در صنعت امروزه، فولاد MO40 است که به صورت ورق، میلگرد با ضخامتهای مختلفی به تولید میرسند و عناصر کروم و مولبیدن سبب افزایش مقاومت و استحکام این محصولات پر فروش گشته اند.
عملیات حرارتی فولاد MO40 تا دمای ۸۴۵ درجه سانتی گراد بوده و بعد از آن نوبت به کوئنچ کردن در روغن میرسد. در واقع قبل از عملیات سخت کاری فولاد باید آن را با حرارت ۹۱۳ درجه سانتی گراد رسانیده و در نهایت در دما و هوای سرد فولاد را نرماله میکنند. همچنین وجود عناصری همچون کروم و مولبیدن سبب افزایش سختی و استحکام فولاد میگردد و در همین راستا خواص مکانیکی محصول زیاد میشود.
کاربرد فولاد MO40
این فولاد به دلیل مقاومت در برابر سایش، ضربه و استحکام بهترین محصول جهت ساخت میللنگ، چرخ دنده، شفت و قطعات ماشین هستند و عمده مصرف این فولاد MO40 برای قالب میلگرد، صفحه و مقاطع مربعی و… است.
استاندارد فولاد MO40
فولاد MO40 در کشور های مختلف مطابق با استاندارد های خاصی به تولید رسیده اند که مهم ترین آن، استاندارد DIN و ASTM است.
-
استاندارد ASTM A29 گرید 4140 آمریکا
-
استاندارد DIN 17200 گرید 1.7225/42CrMO4 آلمان
-
استاندارد BS970 گرید 42CrMo4 انگلستان
-
استاندارد JISG 4105 گرید SCM 440 ژاپن
-
استاندارد GB/T3077 گرید 42CrMO چین
-
استاندارد AS 1444 گرید 4140 استرالیا
فولاد حرارتی
فولاد حرارتی محصولاتی هستند که مطابق با فرایند عملیات حرارتی به تولید میرسند و وابسته به نوع ترکیبات و میزان حرارت وارده، دارای مقاومتی تعریف شده هستند. در واقع فولادهایی که با عملیات حرارتی تولید میشوند به درجه سختی خوبی میرسند، اما این دلیل نمیشود که از هر یک از انواع فولادها در هر صنعتی که خواستید استفاده کنید! چرا که هر یک از فولادهای حرارتی تنها یک دمای مشخص را مطابق با استانداردی که دارند تحمل میکنند.
سخت کاری فولاد
روشهای مختلفی برای سخت کاری انواع گریدهای فولاد وجود دارد که به صورت مکانیکی، شیمیایی و حرارتی انجام میشود. در واقع سخت کاری فولاد به این صورت است که ابتدا فولاد را گرم میکنند تا به دمای کافی برسد و بعد از رسیدن با دمای تعیین شده، شکل دهی فولاد انجام میگیرد.
روش های عملیات حرارتی فولاد
یکی از مهم ترین بخشهای فرایند تولید قطعات فلزی و آلیاژی، عملیات حرارتی فولاد است. در ادامه به صورت مختصر روشهای عملیات حرارتی فولاد نام برده ایم:
-
نرماله کردن فولاد: سبب افزایش انعطاف و چقرمگی میشود.
-
آنیل کردن فولاد: این فرایند باعث میشود تا فولاد شکل پذیر تر و چکش خوار تر شود.
-
تمپر کردن: این عملیات سبب میشود تا دوام قطعات فلزی بیشتر شود.
-
نیتروژن دهی: با انجام فرایند نیتروژن دهی، یک لایه سخت روی قطعات فولادی ایجاد میشود.
جان کلام
برای معرفی انواع فولادهای پر کاربرد ما سعی کردیم تا مطرح ترین فولادهای پر فروش در بازار را به شما معرفی کنیم. با توجه به اینکه این محصولات دارای ترکیبات ساختاری مشخصی هستند، تنها مناسب برای استفاده در صنایع خاص خواهند بود. همچنین اگر قصد خرید انواع فولاد را دارید، ما به شما خرید از بازرگانی ثامن تجارت را پیشنهاد میکنیم تا بهترین محصولات را مطابق با استانداردهای جهانی با نازل ترین قیمت کف کارخانه خریداری نمائید.