سرمایه‌گذاری در بورس یکی از راه‌های موثر برای حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم به شمار می‌آید. امروزه با توجه به نرخ تورم و اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی، شیب افزایش قیمت‌ها روز به روز تندتر می‌شود. در چنین شرایطی نمی‌توان از مزایای سرمایه‌گذاری در بورس غافل شد. چرا که هر شخص می‌تواند بسته به شرایط و توان مالی خود، در شرکت‌های کوچک یا بزرگ سرمایه‌گذاری کند و در سود این شرکت‌ها سهیم باشد. لازم به ذکر است هر فرد برای ورود به بازار سرمایه باید آن را به خوبی بشناسد و نسبت به آن آگاهی داشته باشد. بنابراین در ادامه این مطلب به صورت مفصل به آموزش سرمایه گذاری در بورس و نکات مهم آن پرداخته شده است.
روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس
سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند یک راه موثر برای کسب درآمد باشد. سرمایه‌گذاران می‌توانند به دو روش مستقیم و غیرمستقیم در بورس فعالیت کنند، هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارد. انتخاب بهترین روش بسته به اهداف، میزان ریسک‌پذیری و دانش سرمایه‌گذاری فرد متفاوت است. در ادامه به بررسی هر یک از این روش‌ها پرداخته شده است.
روش اول: سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار سرمایه
سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس، به معنای خرید و فروشِ مستقیم سهام است. در این روش اشخاص پس از کسب آموزش‌های لازم و با گرفتن کد بورسی، بدون واسطه به خرید و فروش می‌پردازند. برای دریافت کد بورسی افراد باید ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کنند و نسبت به احراز هویت خود در این سامانه اقدام کنند. سپس کارگزاری مورد نظر خود را انتخاب و از طریق آن سرمایه‌گذاری در بورس را آغاز کنند. در ادامه مراحل سرمایه‌گذاری در بورس به صورت گام به گام توضیح داده شده است.
مرحله اول: ثبت‌نام در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام)
سامانه سجام متعلق به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند. این سامانه، منبع اصلی اطلاعات سرمایه‌گذاران در بورس است و هدف اصلی آن جمع‌آوری و مدیریت اطلاعات جامع مشتریان است.
گام اول: مراجعه به سایت و ثبت‌نام
برای آغاز فرآیند ثبت‌نام در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام)، اولین گام مراجعه به وبسایت رسمی این سامانه به آدرس http://www.sejam.ir است. در این مرحله، متقاضی باید اطلاعات فردی، اطلاعات حساب بانکی و مدارک مورد نیاز را که در ادامه ذکر خواهد شد، وارد کند.
گام دوم: انجام احراز هویت
پس از تکمیل فرآیند ثبت‌نام در سامانه سجام، نیاز به احراز هویت متقاضی است. احراز هویت به دو روش حضوری و غیرحضوری امکان‌پذیر است.
- روش حضوری:
– متقاضی می‌تواند به دفاتر منتخب پیشخوان دولت یا شعب کارگزاری‌های مربوطه مراجعه کند.
- روش غیرحضوری:
– متقاضی می‌تواند از اپلیکیشن‌های معتبری مانند “سیگنال”، “آپ” و “بله” استفاده کند. این اپلیکیشن‌ها امکان احراز هویت الکترونیکی و غیرحضوری را فراهم می‌کنند.
مدارک لازم جهت احراز هویت در سجام
برای تکمیل فرآیند احراز هویت در سامانه سجام، ارائه مدارک زیر الزامی است:
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل و فتوکپی شناسنامه
- کپی آخرین مدرک تحصیلی
- کد پیگیری ده رقمی که پس از ثبت‌نام به صورت پیامک به تلفن همراه متقاضی ارسال می‌شود
- آدرس و مشخصات پستی متقاضی
- شماره حساب و اطلاعات بانکی
گام سوم: دریافت کد رهگیری
پس از تکمیل فرآیند احراز هویت باید توجه داشت که، یک کد رهگیری ده رقمی برای متقاضی صادر می‌شود. این کد رهگیری نشان‌دهنده موفقیت‌آمیزبودن ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه سجام است و به عنوان یک شناسه منحصر به فرد برای هر سرمایه‌گذار در سیستم ثبت می‌شود.
مرحله دوم: دریافت کد بورسی
برای انجام معاملات در بورس، افراد حقیقی و حقوقی ملزم به دریافت کد بورسی از کارگزاری‌های مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار هستند. بدون داشتن این کد منحصر به فرد، امکان خرید و فروش سهام برای افراد وجود ندارد.
مرحله سوم: ثبت‌نام در کارگزاری
برای شروع معاملات، آخرین گام انتخاب و ثبت‌نام در یک کارگزاری معتبر است. کارگزاران به عنوان واسط بین خریدار و فروشنده عمل می‌کنند و با دریافت کارمزدی مشخص، معاملات را به هسته مرکزی بورس ارسال می‌کنند. انتخاب کارگزاری با توجه به تنوع، سرعت و کیفیت خدماتی که ارائه می‌دهند، گامی حیاتی در مسیر سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. هر فرد می‌تواند به طور همزمان در چندین کارگزاری فعالیت داشته باشد.
روش‌های انجام معاملات پس از ثبت‌نام در کارگزاری
پس از ثبت‌نام در کارگزاری، معاملات به روش‌های مختلفی انجام می‌پذیرد:
- درخواست تلفنی:
– سرمایه‌گذار می‌تواند درخواست خرید و فروش خود را به صورت تلفنی به کارگزاری اعلام کند.
- مراجعه حضوری:
– سرمایه‌گذار می‌تواند با مراجعه حضوری به دفتر کارگزاری، درخواست‌های خرید و فروش خود را ثبت کند.
- خرید و فروش مستقیم از طریق سامانه معاملات آنلاین (برخط):
– با پیشرفت تکنولوژی، معاملات آنلاین به یکی از محبوب‌ترین روش‌ها تبدیل شده است. سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق سامانه‌های معاملات آنلاین که توسط کارگزاری‌ها ارائه می‌شود، به خرید و فروش مستقیم سهام بپردازند.
- دریافت کد آنلاین یا معاملاتی
- با توجه به پیشرفت تکنولوژی و گسترش خدمات اینترنتی، استفاده از معاملات آنلاین بسیار محبوب شده است. برای انجام معاملات بیشتر، دریافت کد آنلاین الزامی است. این کد توسط کارگزار پس از دریافت کد بورسی و ثبت درخواست سرمایه‌گذار، با پرکردن فرم‌های مربوطه صادر می‌شود.
مراحل دریافت کد آنلاین
برای دریافت کد آنلاین، سرمایه‌گذار ابتدا باید کد بورسی خود را از کارگزاری دریافت کرده و سپس درخواست صدور کد آنلاین را با تکمیل فرم‌های مورد نیاز به کارگزاری ارائه دهد. پس از بررسی و تایید اطلاعات، کد آنلاین به سرمایه‌گذار اختصاص داده می‌شود، که امکان انجام معاملات آنلاین را برای وی فراهم می‌کند.
روش دوم: سرمایه‌گذاری غیرمستقیم
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بیشتر برای افرادی مناسب است که زمان یا دانش کافی برای مدیریت دارایی‌های خود در بورس را ندارند، اما همچنان مایل هستند از مزایای این بازار بهره‌مند شوند. این افراد می‌توانند از روش‌های مختلف غیرمستقیم برای سرمایه‌گذاری در بورس استفاده کنند. روش‌های اصلی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی، صندوق‌های درآمد ثابت و استفاده از خدمات سبدگردانی می‌شود. هر یک از این روش‌ها ویژگی‌های خاصی دارند که باعث می‌شود برای گروه‌های مختلفی از سرمایه‌گذاران مناسب باشند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی
صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی یکی از رایج‌ترین روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بورس هستند. این صندوق‌ها بخش عمده دارایی خود را در سهام شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. این نوع سرمایه‌گذاری برای افرادی مناسب است که تمایل به کسب بازدهی بالاتری دارند و آماده پذیرش ریسک‌های بیشتری نیز هستند.
صندوق‌های درآمد ثابت
صندوق‌های درآمد ثابت، به عنوان یک روش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس، کم‌ریسک‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. در اغلب این صندوق‌ها حداقل بازدهی مشخصی وجود دارد و دارایی‌های آن‌ها در انواع اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌شود. این صندوق‌ها گزینه جذابی برای سرمایه‌گذاران کم‌ریسک هستند که تمایل دارند با حداقل ریسک، بازدهی مطمئنی کسب کنند.
خدمات سبدگردانی
استفاده از خدمات سبدگردانی نیز یکی دیگر از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس است. در این روش، مدیریت سرمایه‌گذاری‌ها به کارشناسان حرفه‌ای سپرده می‌شود که با تحلیل‌های دقیق و تجربه بالا، سبدی از دارایی‌ها را برای سرمایه‌گذار تشکیل و مدیریت می‌کنند. این روش برای افرادی که به دنبال مدیریت حرفه‌ای سرمایه‌های خود هستند، بسیار مناسب است.
مزایای سرمایه‌گذاری در بورس
همانطور که گفته شد سرمایه‌گذاری در بورس یکی از روش‌های موثر برای کسب سود است، که از جذاب‌ترین بازارها برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. می‌توان ادعا کرد که بورس، تمامی ویژگی‌های مثبت سایر بازارهای سرمایه‌گذاری را به طور یکجا دارد. در ادامه به بررسی مزایای سرمایه‌گذاری در بورس پرداخته خواهد شد.
برتری بورس نسبت به بازارهای دیگر
در شرایطی که بازارهایی مانند ملک، ارز، طلا و خودرو به دلایلی متعدد نمی‌توانند نیازهای برخی از سرمایه‌گذاران را برآورده کنند، بورس به عنوان یک نجات‌دهنده بزرگ در اقتصاد جوامع، مطرح می‌شود. شفافیت بازار، رسمی‌بودن، وجود قوانین و مقررات مشخص و حمایت دولت از سهامداران، بورس را نسبت به سایر بازارها متمایز کرده است.
کسب سود و درآمد
اولین و مهم‌ترین هدف سرمایه‌گذاران، کسب درآمد و سود است. با خرید سهام شرکت‌های عرضه‌شده در بورس، سرمایه‌گذاران در سود آن شرکت‌ها شریک می‌شوند. سهامداران از دو طریق سود کسب می‌کنند؛ اول، از محل افزایش قیمت سهام که سود ناشی از تفاوت قیمت خرید و قیمت جدید سهام است. دوم، از محل سود نقدی که به سهامداران در صورت نگه‌داری سهام تا برگزاری مجمع سالانه تعلق می‌گیرد.
سرمایه‌گذاری با کمترین مبلغ
یکی از مزایای بورس، امکان سرمایه‌گذاری با حداقل مبلغ است. این ویژگی بورس را از سایر بازارها متمایز می‌کند، زیرا با این مبلغ اندک نمی‌توان ملک، خودرو، سکه یا طلا خریداری کرد. بورس تمامی سرمایه‌گذاران، از خرد تا کلان را می‌پذیرد و در مورد حداکثر مبلغ سرمایه نیز در این بازار محدودیتی وجود ندارد.
حفظ سرمایه در مقابل تورم
همان‌گونه که اشاره شد، با گذشت زمان و افزایش نرخ تورم، ارزش پول کاهش پیدا می‌کند. بنابراین پس‌اندازکردن سرمایه در حساب‌های بانکی باعث کاهش ارزش آن می‌شود. در چنین شرایطی، باید به دنبال راهی برای حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم بود. بازار سرمایه در چند سال اخیر توانسته است این مشکل را به خوبی رفع کند و علاوه بر حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم، موجب افزایش ارزش آن‌ها نیز شود.
