اکوایران: در حال حاضر یکی از چالش های مهم تجارت ایران و ازبکستان از دیدگاه تحلیلگران اقتصادی، وزن زیاد تراز صادراتی به نفع ایران است که احتمال تردید در ادامه گسترش تبادلات در طرف ازبکستان بر این اساس فعالان اقتصادی معتقدند باید با واردات از ازبکستان کار کرد. البته توافقات اخیر ایران و ازبکستان از نگاه مقامات دولتی و حتی فعالان اقتصادی شاید مسیر تجارت دو کشور را روشن کند.
اخبار اقتصادی، بر اساس آمار رسمی گمرک ایران، ارزش تجارت ایرانیان و ازبک‌ها در سال 1402 نسبت به مدت مشابه سال 1401 70 میلیون دلار افزایش داشته است. در 9 ماهه امسال ارزش تجارت ایران و ازبکستان بیش از 327 میلیون دلار بوده است. از این رقم حدود 248 میلیون دلار شامل صادرات ایران به ازبکستان و 79 میلیون دلار واردات از این کشور به ایران است.
البته در این زمان صادرات فولاد و محصولات زنجیره ای فولادی که یکی از مهمترین محصولات صادراتی ایران به ازبکستان است کاهش یافته است. در واقع این کاهش از دو سال پیش آغاز شد.
با این حال، داده های موجود به وضوح نشان می دهد که تجارت بین ایران و ازبکستان با عدم تعادل عمیق مواجه است که بر صادرات ایران سنگینی می کند. عدم تعادل قابل توجهی در تجارت بین ایران و ازبکستان وجود دارد و پایین ترازنامه به نفع صادرات ایران سنگینی می کند. از دیدگاه تحلیلگران اقتصادی، شاید در نگاه اول این امر جذاب به نظر برسد، اما در بلندمدت این نگرانی وجود دارد که طرف ازبکستانی تمایلی به تجارت با ایران نداشته باشد.
این موضوع را محمد مسعودی، دبیر اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان تایید می کند. به گزارش ایلنا، البته راه برون رفت از این وضعیت سرمایه گذاری مشترک در دو کشور، واردات بیشتر محصولات از ازبکستان، اعزام گردشگر به این کشور و از همه مهمتر افزایش ضریب نفوذ در پروژه های خدمات فنی مهندسی است.
مسعودی بر اساس تفاهم نامه های امضا شده بین دو کشور معتقد است که می توان به تجارت 2 میلیارد دلاری دست یافت.
هفته گذشته مقامات دولت ایران به ازبکستان رفتند و چند قرارداد با ازبک ها امضا کردند. یکی از این توافقات، موافقت بانک‌های مرکزی دو کشور برای فعال‌سازی مکانیزم مبادلات بانکی و معرفی بانک‌های تجاری برای پیشبرد مذاکرات فنی، پذیرش اصل MFN از سوی دولت ازبکستان بود.
در این سفر همچنین توافقاتی در زمینه همکاری و مشارکت ایران در تعمیرات اساسی توربین‌های گازی، ایجاد مرکز خدمات منطقه‌ای برای تعمیرات اساسی و تعمیرات اساسی تجهیزات نفتی، پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها در ازبکستان و همچنین به امضا رسید. ایجاد ایستگاه های تقویت فشار گاز برای ازبکستان. مشارکت و سرمایه گذاری ایران در ساخت نیروگاه های حرارتی در ازبکستان یکی دیگر از این قراردادها بود.
توافق اولیه برای واگذاری سطوح وسیعی از معادن فلزی شامل سنگ آهن، مس، طلا و … به پیمانکاران ایرانی برای اجرای بسته کامل از استخراج تا تولید انجام شد. همچنین توافق اولیه در خصوص تشکیل شرکت لجستیک مشترک و تامین واگن باری توسط ایران برای توسعه حمل و نقل بین دو کشور صورت گرفت.
رویای تجارت میلیاردی تهران با تاشکند
مقامات دو کشور برای حضور پیمانکاران بزرگ ایرانی در پروژه های زیرساختی ازبکستان به توافقات اولیه دست یافتند. از دیگر توافقات آنها، موافقتنامه تسهیل ثبت دارو و تجهیزات پزشکی ایرانی در ازبکستان و تجهیز مراکز درمانی به تجهیزات پزشکی مبتنی بر دانش ایرانی بود.
البته در این مذاکرات موضوع اتصال ازبکستان به بندر چابهار دیگر پیش نرفت. اما به گفته مسعودی، خبرهای خوبی از معاملات ایران با هند به گوش می رسد. ظاهرا هندی ها در بندر چابهار حضور خواهند داشت. پس از انجام این امر می توان امیدوار بود که بندر چابهار به آسیای میانه متصل شود.
منبع اکو ایران
