در وضعیت آشفته بازار کار، جوانان و ساکنان شهری کمتر در دام بیکاری گرفتار می شدند.

اکو ایران: شواهد آماری نشان می دهد که نرخ بیکاری در گروه های سنی مختلف یکسان نیست. روایت آمار بیانگر این واقعیت است که با افزایش سن، نرخ بیکاری کمتر می شود.

اخبار اقتصادی، یکی از اهداف دولت ها کاهش بیکاری و رسیدن به سطح قابل قبولی از این نرخ است. دلیل اهمیت این هدف از دیدگاه مسئولان این است که از یک سو عدم استفاده صحیح از نیروی انسانی منجر به عدم استفاده بهینه از امکانات مادی شده است. لذا پس از این واقعه رشد و توسعه مطلوب حاصل نشد و بدین ترتیب فقر و محرومیت در جامعه گسترش یافت. از سوی دیگر، استفاده بهینه از نیروی کار جامعه و افزایش بیکاری منجر به انواع جرایم اجتماعی، جرم و جنایت، فساد و ناآرامی، کاهش مهارت های شغلی و تشدید نابرابری های نژادی و جنسیتی شده است.

بنابراین با توجه به اهمیت این پدیده و نتایج حاصل از آن، تدوین و اجرای راهبردی مشخص در بازار کار برای فراهم کردن بستر مناسب برای بهره‌برداری از نیروی انسانی ضروری است و توجه سیاست‌گذاران به آن ضروری است. . «نرخ بیکاری» شاخصی است که نشان می دهد چه نسبتی از افراد 15 ساله و بالاتر که می خواستند کار کنند و به دنبال کار بودند، در نهایت در بازار کار ظاهر نشدند و بیکار ماندند.

این میزان در گروه های سنی مختلف یکسان نیست و در مناطق شهری و روستایی تفاوت هایی وجود دارد. از این رو لازم است سیاست گذار در هنگام استراتژی و برنامه ریزی بر این اساس به این تفاوت ها توجه کند. برای این منظور آمار نرخ بیکاری در 11 گروه سنی به تفکیک مناطق شهری و روستایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

نرخ بیکاری در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بود

داده های مرکز آمار ایران نشان می دهد که در زمستان 1402 نرخ بیکاری در مناطق شهری به 9 درصد رسیده است. به بیان ساده تر، در این زمان، از هر 100 نفر 15 سال و بالاتر که به دنبال کار بودند، 9 نفر شکست خوردند و نتوانستند شغلی پیدا کنند.

این در حالی است که در سه ماهه چهارم سال گذشته نرخ بیکاری در روستاها به 7.1 درصد رسید. به این ترتیب می توان گفت که روستائیان در زمستان 1402 کمتر از شهرنشینان بیکاری را تجربه کرده اند.البته آنچه تاکنون ارائه شده تصویری کلی از بیکاری 15 ساله و بیشتر افراد است. به نظر می رسد این میزان در بین گروه های سنی مختلف یکسان نیست.

تله بیکاری کمتر بر شهرنشینان تأثیر می گذارد

مرکز آمار هر فصل آماری از نرخ بیکاری در 11 گروه سنی منتشر می کند. شواهد نشان می دهد که در زمستان 1402 نرخ بیکاری جوانان 15 تا 19 ساله روستایی بیشتر از همین نرخ نسبت به گروه شهری بوده است. بنابراین می توان گفت که گروه کارگران جوان در مناطق روستایی بیشتر از افراد شهری متاثر از بیکاری هستند.

با حرکت به سمت گروه‌های سنی بالاتر، نرخ بیکاری کاهش یافته و این پدیده در بین ساکنان شهری بیش از مناطق روستایی قربانیان دارد. بررسی ها نشان می دهد که در زمستان 1402 تقریباً یک چهارم جویندگان کار 20 تا 24 ساله در شهرها بیکار مانده اند. این در حالی است که این نرخ در روستاها 18.8 درصد اعلام شده است. این رقم در گروه افراد 25 تا 29 ساله کمتر از گروه قبلی در مناطق شهری و روستایی بود. اما دلیل این میزان بالا در بین جوانان 15 تا 24 ساله چیست؟

یکی از دلایل این امر ممکن است دشواری ایجاد هماهنگی بین زمان مطالعه و کار باشد. در واقع در بازار کار، کارفرمایان به دلیل تجربه کمتر این افراد و غلبه تحصیلی، تمایل کمتری برای جذب آنها به بازار کار نشان می دهند.

لازم به ذکر است که علت کمتر بودن این میزان در بین جوانان روستایی این است که در روستاها معمولاً اعضای یک خانواده با کمک خانواده به کشاورزی و دامداری می پردازند. بنابراین این دسته از افراد که به عنوان کارگران بدون مزد شناخته می شوند در محاسبه نرخ بیکاری لحاظ نمی شوند و تعداد جوانان بیکار روستایی در رده پایین تری نسبت به بیکاران شهری قرار دارند.

شهروندان 25 ساله و بالاتر، گرفتار در چنگال بیکاری

شواهد آماری نشان می دهد که نرخ بیکاری در بین افراد 25 سال و بالاتر در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بوده است. البته این رقم برای افراد 45 تا 49 ساله در بین ساکنان شهری و روستایی یکسان بوده و 3.9 درصد برآورد شده است.

آمارهای منتشر شده حاکی از آن است که با افزایش سن، نرخ بیکاری کاهش یافته است. به عبارت دقیق تر، نرخ بیکاری افراد 25 تا 29 ساله در زمستان 1402 در مناطق شهری 20 درصد و در مناطق روستایی 14.4 درصد اعلام شده است. در عین حال این رقم در بین افراد 65 سال و بالاتر به 1.3 درصد و در بین روستائیان به 0.4 درصد رسیده است. به این ترتیب مشاهده می شود که افزایش سن با نرخ بیکاری رابطه معکوس دارد و با افزایش گروه سنی افراد، نرخ بیکاری آنها کاهش می یابد. اما دلیل این امر چیست؟ آیا در بازار کار استخدام افراد مسن در اولویت بیشتری نسبت به افراد میانسال و جوان بوده است؟

حل معمای نرخ بیکاری سالمندان

با افزایش سن، مهارت ها و تجربه کاری افراد در بازار کار افزایش می یابد و تعداد کارفرمایان که تمایل به جذب این دسته از افراد را دارند، گسترش می یابد. البته این رویه برای افراد میانسال و برای گروه های سنی بالاتر قابل توجیه نیست.

با افزایش سن افراد و کاهش توان جسمی و روحی آنها، حضور و تمایل آنها برای حضور در بازار کار کاهش می یابد. بنابراین تعداد سالمندانی که تمایل به حضور در بازار کار دارند کمتر از سایر گروه های سنی فعال در این بازار است. با کاهش تعداد این دسته از افراد، نسبت جمعیت سالمند بیکار به کل جمعیت سالمند در سن کار که نشان دهنده نرخ بیکاری است، کاهش یافته است و این لزوماً به این معنا نیست که کارفرمایان افراد سالمند بیشتری را به داخل جذب کنند. بازار کار

منبع اکو ایران