به گزارش اخبار اقتصادی، تورم شاخصی است که نشان می دهد قیمت کالا. و چقدر سرویس در مبدا تولید و از دروازه کارخانه تغییر کرده است. بر اساس اولین گزارش مرکز آمار از این شاخص در سال 1402، تورم تولیدکننده بخش معدن در بهار امسال نسبت به زمستان سال گذشته 13 درصد افزایش داشته که نشان دهنده کاهش فصلی این شاخص است. از سوی دیگر تورم تولیدات معدنی در بهار 1402 نسبت به بهار 1401 روند رو به رشدی به خود گرفته و به 40.7 درصد رسیده است.
بالاترین رقم ثبت شده تورم فصلی در معادن از سال 90 در تابستان 99 و بهار 1400 به ثبت رسیده است. در مورد تورم تولید نقطه ای معدن، بیشترین رقم ثبت شده در بهار سال 1400 بوده که معادل یک عدد بیشتر است. از 150 درصد
تورم تولیدکننده؛ تورم دروازه کارخانه.
یکی از شاخص های قیمتی که همواره مورد توجه فعالان اقتصادی قرار می گیرد، شاخص قیمت تولیدکننده است. این شاخص تغییرات قیمت کالاها و خدمات را در مبدا تولید و جلوی دروازه کارخانه تعیین می کند. تورم تولیدکننده عمدتاً در سه بازه زمانی فصلی، سالانه و نقطه به نقطه رخ میدهد.
مثلا، شاخص تورم تولید کننده نقطه به نقطه بخش معدن در بهار 1402 نشان می دهد که قیمت مواد معدنی از دروازه معدن و پس از تولید در بهار 1402 نسبت به قیمت این محصول از دروازه معدن در بهار 1401 است. 40.7 درصد افزایش یافته است.
بنابراین تغییرات تورم تولیدکننده نشان دهنده نرخ تورم کالاها و خدمات در ابتدای زنجیره تولید است. به عبارت دیگر تورم تولیدکننده نشان می دهد که افزایش قیمت در زمان تولید چقدر بوده است، یعنی زمانی که کالاها و خدمات هنوز وارد چرخه خرده فروشی نشده اند یا مصرف نشده اند.
چرا تورم تولیدکننده را تورم محرک می نامند؟
افزایش تورم برای تولیدکننده به معنای هشدار افزایش تورم به مصرف کننده است. به عبارت دیگر، از آنجایی که افزایش تورم تولیدکننده به معنای افزایش قیمت کالاها و خدمات در مبدا تولید است، این اقلام با قیمت بالاتری نسبت به دوره قبل به فروشندگان و واسطه های بازار تولیدکننده فروخته می شود. می تواند باعث افزایش شود. در قیمت مصرف کننده کالاها باشد به همین دلیل تورم تولیدکننده را «تورم محرک» نیز می نامند.
تورم نقطه ای بخش صنعت در بهار 1402
اولین گزارش مرکز آمار از وضعیت تورم تولیدکننده در سال 1402 نشان می دهد که تورم بخش معدن در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته 40.7 درصد (تورم نقطه به نقطه تولیدکننده) افزایش داشته است. به عبارت دیگر در بهار 1402 قیمت مواد معدنی پشت دروازه معادن 40.7 درصد گرانتر از بهار 1401 شد که روند افزایشی این شاخص از پاییز سال گذشته آغاز شد و تا پایان سال ادامه داشت. بهار امسال
از بهار 90 تا بهار 1402 بیشترین تورم در بهار 1400 به ثبت رسیده که 154.1 درصد بوده است. به عبارت دیگر قیمت مواد معدنی در مبدا تولید در بهار 1400 نسبت به بهار 1378 بیش از 150 درصد افزایش یافت.
از سوی دیگر کمترین رقم ثبت شده در این شاخص مربوط به پاییز 94 بوده که معادل منفی 13.5 درصد بوده است. در واقع قیمت مواد معدنی کارخانه در پاییز 94 نسبت به پاییز 93 13.5 درصد ارزانتر بوده است.
کاهش تورم فصلی تولیدکنندگان معدن
تنها شاخص تورم تولیدکننده در بخش معدن که در بهار امسال روند نزولی داشته است، تورم فصلی است که از 33.7 درصد در زمستان سال گذشته به 13 درصد در بهار 1402 رسید. این شاخص نشان می دهد که قیمت مواد معدنی تولید شده در معادن در بهار سال جاری نسبت به زمستان 1401 13 درصد افزایش یافته است. روند صعودی در زمستان و پاییز سال گذشته.
روند دوازده ساله این شاخص نشان می دهد که بیشترین رقم ثبت شده برای تورم فصلی در بخش معدن مربوط به تابستان 99 و بهار ساعت 14 بوده که معادل 38.7 درصد بوده است. از سوی دیگر کمترین نرخ تورم فصلی برای تولیدکنندگان معدن منفی 6.6 درصد برآورد می شود که مربوط به تابستان 94 است. به عبارت دیگر در تابستان 94 قیمت مواد معدنی در مبدأ 6.6 بوده است. ٪ ارزان تر از بهار همان سال.
علت نوسانات شدیدتر تورم نقطه ای در برابر تورم فصلی است
روند تورم تولیدکننده در بخش معدن از سال 90 تا بهار سال جاری نشان می دهد که نوسانات تورمی نقطه به نقطه پیسران همواره شدیدتر از نوسانات تورمی فصلی بوده است. دلیل این مشکل را می توان در روش محاسبه این دو اندیکاتور جستجو کرد. تورم نقطه به نقطه میانگین تغییرات قیمت در یک فصل را در مقایسه با میانگین تغییرات قیمت در همان فصل سال گذشته نشان می دهد. بنابراین باید یک سال بگذرد تا بتوان این شاخص را محاسبه کرد و در طول آن سال با توجه به شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد، قیمت ها تغییر زیادی خواهد کرد.
این در حالی است که تورم تولیدکننده فصلی میانگین تغییرات قیمت در یک فصل را نسبت به فصل قبل همان سال اندازهگیری میکند و در نتیجه دوره مورد بررسی کوتاهتر و نوسانات قیمتی سریعتر و کمتر است.
منبع: اکوایران