یک سال ریاست فرزین در بانک مرکزی؛ میانگین امتیاز فرزین در کنترل تورم

یک سال از ریاست فرزین در ساختمان شیشه ای بانک مرکزی می گذرد و اکنون مقایسه نتایج یازده ماهه ابتدایی فعالیت وی با سه رئیس قبلی بانک مرکزی نشان می دهد که وی نمره «متوسط» را کسب کرده است. در کنترل تورم

اخبار اقتصادی، ساختمان شیشه ای میرداماد طی 10 سال و نیم گذشته میزبان چهار رئیس کل بانک مرکزی بوده است که عملکرد آنها در اجرای سیاست های پولی مناسب مورد تردید دانشگاهیان قرار گرفته است. این ویژگی هر چه باشد باید در قفسه فروشگاه ها و سبد خرید مردم ظاهر شود. برخی از این رؤسا نسبت به بقیه مطلوب‌تر بودند و زمانی که تلاطم‌های بیرونی و داخلی کمی آرام شد، بانک مرکزی را به دست گرفتند.

چند مورد دیگر در «دوره حساس کنونی» هدایت مقامات پولی کشور، زمانی که کنترل برخی رویدادهای بیرونی مانند تحریم‌ها از عهده مسئولان خارج بود، به دست آنها رسید. اکنون که عمر محمدرضا فرزین، رئیس فعلی بانک مرکزی به یک سال رسیده است، بد نیست نگاهی به نتایج سیاست‌های وی بیندازیم و عملکرد او در کنترل تورم را با سه سیاست قبلی‌اش مقایسه کنیم. رؤسا. . .

برای این کار، نرخ تورم 11 ماهه نخست ریاست جمهوری هر یک از چهار رئیس اخیر بانک مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است. دلیل بازنگری 11 ماهه این است که زمان شروع کار روسای بانک مرکزی در ماه اول آغاز به کار ریاست جمهوری یکسان نبوده است، بنابراین مقایسه از یک ماه پس از شروع انجام شده است. ریاست جمهوری

نتایج این مقایسه نشان می دهد که از بین سیف، همتی، صالح آبادی و فرزین تنها ولی الله سیف توانسته تورم نقطه به نقطه را در 11 ماهه نخست ریاست جمهوری خود در بانک مرکزی به کمتر از 15 درصد برساند. تورم ماهانه در 11 ماه اول ریاست جمهوری او نیز به طور متوسط ​​کمتر از جانشینان بعدی او افزایش یافته است. آیا روسای بانک مرکزی که بعد از سیف کار کردند، توانستند کارنامه بهتری در کنترل نرخ تورم برای او به جای بگذارند یا رگ خفته این متغیر تب دار فقط به نفع سیف بوده است؟

ولی الله سیف; آن که رگ خواب را متورم یافته بود.

سیف در آخرین تابستان سال ۱۳۹۲ رئیس بانک مرکزی شد. با گذشت یک ماه از آغاز به کار ریاست بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه‌ای در سال جاری به ۳۳.۳ درصد رسید. این نرخ نشان می دهد که قیمت سبد کالا و خدمات یکسان در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل چقدر افزایش داشته است. به نظر می رسد سیف توانسته منبع تورم را پیدا کند، زیرا ده ماه بعد در مرداد 93 تورم نقطه به نقطه 14.3 درصد بوده است.

تورم سالانه نیز از 37.4 درصد در آگوست 2019 به حدود 22 درصد در آگوست 2019 رسید. در یازده ماه نخست ریاست جمهوری سیف، این نرخ توانست به طور مداوم روند نزولی خود را حفظ کند. چیزی که در عملکرد 3 رئیس بعدی دیده نشد. به غیر از تورم نقطه ای و سالانه، عملکرد SIF در مهار تورم ماهانه نیز بهتر از جانشینان خود به نظر می رسد.

میانگین تورم ماهانه در 11 ماه نخست ریاست جمهوری سیف 1.11 درصد برآورد شده است. یعنی در این بازه زمانی قیمت همان سبد کالا و خدمات به طور میانگین هر ماه ۱.۱۱ درصد افزایش داشته است. این میزان در دوره ریاست جمهوری همتی، صالح آبادی و فرزین بیشترین میزان را دارد.

البته این ارقام و عملکرد تنها مربوط به 11 ماه نخست ریاست جمهوری سیف است، زیرا هدف اصلی از بررسی این ارقام، مقایسه عملکرد چهار رئیس جمهور گذشته بانک مرکزی در کنترل تورم است، نرخی که در سال 1394 منتشر شده است. فرزین فقط 11 ماه. سرانجام دوره مدیریت سیف در بانک مرکزی در اوایل مرداد 1376 به پایان رسید و سکان این بنای شیشه ای به دست عبدالناصر همتی رسید.

عبدالناصر همتی; رئیس کل بانک مرکزی در «برهه حساس کنونی»

در آگوست 2018، عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی شد. کار او در شرایطی آغاز شد که تنها چند ماه از آغاز تحریم نفتی آمریکا در سال 1997 می گذشت. یک ماه پس از ورود همتی به ساختمان میرداماد، تورم نقطه ای 25.7 درصد بود.

بلاتکلیفی اقتصادی و تلاطمی که از جبهه غرب وارد اقتصاد ایران شد دست به دست هم داد به طوری که این نرخ به مدت 8 ماه روند صعودی به خود گرفت و سطوح بالای 50 درصد را تجربه کرد. به عنوان مثال، تورم نقطه به نقطه در اردیبهشت 1397 به 52.1 درصد رسید، اما پس از آن روند کاهشی را آغاز کرد، به طوری که در جولای 2018 روی 48 درصد متوقف شد و سپس برای مدتی به روند نزولی خود ادامه داد.

به نظر می رسد تورم سالانه نیز با این رئیس کل بانک مرکزی مغایرت داشته باشد، زیرا یک ماه پس از شروع به کار همتی، این نرخ 11.3 درصد بوده و ده ماه بعد پس از تجربه یک روند کاملاً صعودی، در تیرماه 1397 به 40.4 درصد رسیده است. . . همتی در سال بعد از ریاست جمهوری خود توانست تورم سالانه را کنترل کند اما به هر حال در 11 ماه نخست ریاست جمهوری خود که مبنای مقایسه است، تورم سالانه افزایش یافته است.

برآوردها نشان می دهد که میانگین تورم ماهانه در 11 ماه نخست ریاست جمهوری همتی (مرداد 97 تا تیر 98) 3.15 درصد بوده است. یعنی قیمت همان سبد کالا و خدمات هر ماه به طور میانگین 3.15 درصد افزایش داشته است.

در نهایت همتی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری سکان هدایت بانک مرکزی را به عهده گرفت و با روی کار آمدن دولت سیزدهم کمیجانی رئیس بانک مرکزی شد. البته با توجه به اینکه مدت زمان تصدی کمیجانی در بانک مرکزی بسیار کوتاه بوده (کمتر از 6 ماه)، عملکرد وی در این مقایسه نادیده گرفته شده است. بنابراین می توان گفت علی صالح آبادی اولین رئیس بلندمدت بانک مرکزی در دولت سیزدهم است.

علی صالح آبادی; اولین رئیس کل بانک مرکزی در دولت سیزدهم.

صالح آبادی در مهر 1400 به بانک مرکزی رسید که یک ماه پس از حضور وی در این ساختمان شیشه ای، مرکز آمار تورم نقطه به نقطه را 34.6 درصد اعلام کرد. این نرخ تا 6 ماه بعد روند نزولی آهسته ای را آغاز کرد، اما در سال 1401 با جهشی بزرگ از 36 درصد در اردیبهشت به 5/47 درصد در خرداد رسید. این افزایش در تیرماه ادامه داشت، اما از مرداد ماه کاهش یافت و در نهایت در آخرین ماه ریاست جمهوری صالح آبادی به 45.7 درصد رسید.

به نظر می رسد علت جهش نرخ تورم در خرداد 1401، اجرای سیاست «حذف تخصیص پولی ترجیحی» باشد که در کوتاه مدت باعث افزایش قیمت کالاهای مصرفی شد. عملکرد تورمی سالانه صالح آبادی در دو دوره صعودی و نزولی شاهد بوده است. یک ماه پس از ریاست جمهوری او، تورم سالانه 44.7 درصد بود، اما تا مه 1401، این نرخ کمتر از 38 درصد بود. مجدداً همزمان با تعلیق تخصیص 4200 تومب، تورم سالانه افزایش یافت و در شهریور 1401 تقریباً به 40 درصد بازگشت.

کل عملکرد صالح آبادی به اینجا ختم می شود: میانگین تورم ماهانه در 11 ماه اول حضور وی در بانک مرکزی 3.18 درصد برآورد شده است. به عبارت دیگر در 11 ماهه نخست ریاست صالح آبادی در بانک مرکزی، قیمت همان سبد کالا و خدمات به طور میانگین هر ماه 3.18 درصد افزایش داشته است. این نرخ بالاتر از بازده تخمینی سیف، همتی و فرزین است. دوره صدارت صالح آبادی در اوایل آذر 1401 به پایان رسید و اندکی بعد محمدرضا فرزین به ریاست بانک مرکزی منصوب شد.

محمدرضا فرزین; تلاش برای کنترل تورم

فرزین در حالی به بانک مرکزی رسید که هنوز آثار خروج ارز ترجیحی در قیمت ها محسوس بود و التهاب تورمی در بازار آرام نشده بود. یک ماه پس از شروع کار فرزین در فوریه 1401، نرخ تورم نقطه به نقطه در ایستگاه 49.4 درصد بود.

این نرخ در دو ماه بعد به افزایش خود ادامه داد و در فروردین 1402 به 5/55 درصد رسید که این رقم بالاترین تورم نقطه به نقطه در یازده ماهه نخست فعالیت در بین سه رئیس کل بانک مرکزی قبل از فرزین است. پس از آن، تورم تا حدودی و با کاهش شدید از بیش از 50 درصد به 42 درصد در خرداد 1402 کاهش یافت. تورم نقطه ای از تیر تا آبان 1402 بین 2/39 تا 8/39 درصد در نوسان بود. آخرین اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار مطابقت دارد. تا آذرماه سال جاری که در آن تورم نقطه ای 40.2 درصد برآورد شده است.

تورم سالانه در ۱۱ ماهه اول فعالیت فرزین نیز رفتاری مشابه داشته است. یک ماه پس از روی کار آمدن فرزین به ریاست بانک مرکزی، این نرخ 44.1 درصد بود و پس از تجربه یک دوره افزایشی، روند نزولی خود را آغاز کرد و در آذرماه سال جاری به 44.4 درصد رسید.

عملکرد فرزین در مهار تورم ماهانه در میانه عملکرد روسای بانک مرکزی قرار دارد. به عبارت دقیق تر، عملکرد او در میانگین تورم ماهانه بهتر از همتی و صالح آبادی و کمتر از سیف است. برآوردها نشان می دهد که متوسط ​​تورم ماهانه در 11 ماهه فعالیت فرزین 2.76 درصد بوده است. یعنی به طور میانگین قیمت همان سبد کالا و خدمات 2.76 درصد در ماه افزایش یافته است.

17 دی ماه سال جاری، روزی بود که فرزین دوره یک ساله خود را در راس بانک مرکزی به پایان رساند. در نهایت، عملکرد وی در مقاطعی مطلوب‌تر و در برخی دیگر نسبت به روسای قبلی بانک‌های مرکزی کمتر مطلوب برآورد شده است.

منبع اکو ایران