به گزارش اخبار اقتصادی، وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی یکی از موضوعاتی است که می تواند نشان دهد که بازار کار تا چه اندازه به فارغ التحصیلان دانشگاهی می پردازد.

آمارها نشان می دهد که طی پنج سال گذشته، شرایط بازار کار برای فارغ التحصیلان دانشگاهی مساعد نبوده است. بر اساس این آمار، شرایط بازار کار به ندرت برای استخدام فارغ التحصیلان دانشگاهی مناسب است.

در این گزارش بر اساس داده های مرکز آمار ایران، وضعیت نیروی کار در سال های مختلف قابل تحلیل است.

مفاهیم کار

در ابتدا لازم است به مفاهیم اساسی بازار کار اشاره شود. اساسی ترین این تعاریف، مفهوم شاغل و بیکار است. کارمند شخصی است که بیش از 15 سال سن دارد و حداقل یک ساعت در هفته کار می کند. بیکار فردی است که بیش از 15 سال سن داشته باشد و به دنبال کار باشد. مهمترین ویژگی یک فرد بیکار این است که دنبال کار و آماده کار است اما کاری پیدا نمی کند.

پس از درک مفهوم شاغل و بیکار، مفهوم نسبت فارغ التحصیلان بین جمعیت شاغل و بیکار اهمیت پیدا می کند. اگر تعداد کل فارغ التحصیلان دانشگاهی شاغل را بر تعداد کل کارگران کشور تقسیم کنیم، نسبت فارغ التحصیلان شاغل به تعداد کل کارگران به دست می آید. از سوی دیگر، اگر در مورد بیکاران نیز همین گونه عمل کنیم، نسبت فارغ التحصیلان بیکار از کل جمعیت بیکار به دست می آید.

لازم به ذکر است در این گزارش منظور از فارغ التحصیلان، دانشجویان، فارغ التحصیلان دانشگاهی و فارغ التحصیلان دانشگاهی، فارغ التحصیلان دانشگاه های کشور بوده و دیگر دانشجو نیستند.

سال 1998; برای فارغ التحصیلان دانشگاهی نامطلوب است

آمارها نشان می دهد که در سال 2018 وضعیت بازار کار برای دانشگاهیان به طور کلی بدتر شده است. در ابتدای سال جاری تعداد زیادی از افراد بیکار از جمعیت بیکار خارج شده اند. یعنی این افراد یا شاغل هستند یا از یافتن کار ناامید می شوند. در پایان امسال با فرا رسیدن کرونا، تعداد زیادی از مردم بازار کار را ترک کردند که بخش زیادی از آنها را جامعه دانشگاهی تشکیل می‌دادند. به همین دلیل، نسبت دانشگاهیان در میان کل بیکاران کشور در پایان سال 2018 در حال کاهش است و این به معنای بهبود شرایط کار برای آنها نبوده است. به عبارت دیگر، دانشگاهیان بیکار اولین گروهی بودند که پس از شیوع کرونا دست از کار کشیدند.

سال 99; فارغ التحصیلان دانشگاهی بیشترین واکنش را به شوک کرونا نشان دادند

سال 2019 با شیوع ویروس کرونا آغاز شد و در بهار 2019 رفتاری مشابه رفتار زمستان 2018 داشت. یعنی در بهار 2019 مانند فصل قبل، جمعیت دانشگاه‌ها به تعداد اول ترک بازار کار و پشت سر گذاشتن جمعیت بیکار.

تابستان 2099 زمانی بود که دانشگاهیان فعال از وضعیت اشتغال به وضعیت بیکاری منتقل شدند. به عبارت دیگر، در سه ماهه دوم سال جاری، تاثیر ویروس کرونا بر کارکنان دانشگاه‌ها وارد شد و باعث شد نسبت بیکاران دانشگاهی در بین کل بیکاران کشور افزایش یابد.

در دو فصل آینده وضعیت بازار کار دانشگاهیان اندکی بهتر می شود اما آسیب ناشی از کرونا به بازار کار آنها بهبود نمی یابد. در نتیجه می توان گفت که وضعیت نیروی کار دانشگاه در سال جاری نامناسب بوده است.

سال 1400; سال سختی برای دانشگاهیان اما با پایانی خوش

سه فصل اول سال 1400 با وضعیت نامطلوب بازار کار دانشگاهی همراه بوده است. در این فصول نسبت دانشگاهیان بیکار از کل بیکاران بیش از نسبت دانشگاهیان شاغل از کل شاغلان افزایش یافته است. به عبارت دیگر می توان گفت تعداد دانشگاهیان پیوسته به بیکاران بیش از افرادی که به شاغلان پیوسته اند افزایش یافته است.

در فصل گذشته 1400 صفحه برگشت و وضعیت کارکنان دانشگاه نسبت به فصل های قبل بهتر شد. در این فصل تعداد دانشگاهیان بیکار کاهش می یابد و مشارکت آنها در اشتغال در بین کل افراد شاغل افزایش می یابد.

می توان گفت بازار کار در طول سال جاری به جز فصل زمستان شرایط مساعدی نداشته است. فقط در زمستان امسال بازار کار برای دانشگاهیان مساعد بود.

photo_2023-10-27_15-12-48

سال 1401; کرونا تمام شده اما وضعیت اشتغال دانشگاهیان بهتر نشده است

بازار کار دانشگاهیان در سال 1401 رفتاری مشابه سال 1400 داشته است. در سه فصل اول امسال نسبت فارغ التحصیلان دانشگاهی به کل بیکاران افزایش یافته و از سوی دیگر نسبت این گروه به کل بیکاران افزایش یافته است. تعداد کل افراد شاغل کاهش یافته است. به صراحت می توان گفت که در سه ماهه اول سال جاری، چند نفر از فارغ التحصیلان دانشگاه بیکار شده و بقیه از کاریابی ناامید و بازار کار را ترک کردند.

آمار نسبت فارغ التحصیلان در بین کل بیکاران و شاغلان در زمستان 1401 مشابه آمار زمستان 1400 است، اما تحلیل ها متفاوت است. در زمستان سال گذشته دلیل کاهش نسبت دانشجویان در بین کل بیکاران و افزایش نسبت دانشجویان در بین کل شاغلان خروج تعداد زیادی از کارگران از اشتغال و ورود آنها به جمعیت بیکار به عبارت دیگر، این امر به دلیل کاهش تعداد کل افراد شاغل و الحاق آنها به تعداد بیکاران بوده است. وضعیت جمعیت فعال دانشگاه در زمستان امسال مانند سه فصل دیگر تعریف نشده است.

ادامه روند ناامید کننده در بازار کار دانشگاهی تا نیمه اول سال جاری.

روند ناامیدکننده نیروی کار از سال 1387 تا پایان سال 1401، همچنین در سال 1402 ادامه یافت. بهار امسال، سهم فارغ التحصیلان بیکار از کل بیکاران کشور به شدت افزایش یافته است. از سوی دیگر نسبت شاغلان این گروه در میان کل شاغلان کشور کاهش یافته است. به عبارتی می توان گفت وضعیت بازار کار فارغ التحصیلان دانشگاهی در بهار امسال بدتر شده است.

این روند تابستان امسال نیز ادامه یافت و وضعیت نیروی کار فارغ التحصیل کشور در بازار کار نامطلوب تر شد. به عبارت دیگر، اگرچه نسبت اشتغال دانشگاهیان در بین کل شاغلان کشور بهبود یافته است، اما نسبت دانشگاهیان بیکار به کل بیکاران با شدت بیشتری افزایش یافته و همچنین تعداد دانشگاهیان بیکار در این فصل رشد داشته است. در نتیجه می توان گفت که هیچ نشانه ای از بهبود شرایط کاری این گروه دیده نمی شود.

در مجموع می توان گفت که وضعیت بازار کار ایران در پنج سال گذشته به ندرت برای دارندگان مدرک دانشگاهی مساعد بوده است. در بیشتر موارد، بازار کار بر این نیروی محرکه تکیه نکرده است.