به گزارش اخبار اقتصادی، از آنجایی که قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در پنج دهه اخیر مطابق با تحولات ادبیات اقتصادی بانک مرکزی به روز نشده است، زمینه ناتوانی و انفعال بانک مرکزی فراهم شده است. سیاست های بانک مرکزی و باعث نارضایتی در دل نخبگان پولی شده است.
علاوه بر این، نرخ تورم دو رقمی چندین دهه است که اقتصاد کشور را با مشکل مواجه کرده است. بر اساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، برای مهار تورم و حفظ ارزش پول ملی، تدوین قوانین به روز و ایجاد بستر مناسب برای توسعه اقتصادی و سیاسی ضروری به نظر می رسد. حاکمیت بانک مرکزی
با توجه به صحبت های محمدرضا فرزین، مراحل تصویب قوانین جدید بانک مرکزی به پایان رسیده و به تصویب سران قوا و شورای تشخیص مصلحت رسیده و از هفته آینده اجرایی می شود.
اقتدار بانک مرکزی به معنای توانایی این نهاد در تنظیم سیاست های پولی و ارزی برای اجرای رسالت خود فارغ از هرگونه فشار سیاسی با کمترین هزینه اجتماعی است. تصمیمات بانک مرکزی در شرایطی اتخاذ می شود که احزاب مختلف یا گروه های ذی نفع با انگیزه سیاسی بانک مرکزی را تحت فشار قرار داده و سعی در تغییر سیاست ها در جهت منافع خود دارند.
در شرایطی که بانک مرکزی از اختیارات لازم برخوردار نیست و نمی تواند با فشارهای گروه های ذینفع مقابله کند، امکانات مدیریت پولی کاهش می یابد و این نهاد به عنوان مهم ترین نهاد پولی کشور نمی تواند به تعهدات خود عمل کند. تمرینات. بر اساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، شرط لازم برای دستیابی به استقلال و اقتدار بانک مرکزی، تصویب قوانین به روز و همسو با شرایط و ساختارهای جدید بازار پولی و مالی است. به دنبال این موضوع، بانک مرکزی امروز در گزارشی اعلام کرد که اصلاحات قانون بانک مرکزی از هفته آینده اجرایی می شود.
بانک مرکزی بین چند کار متناقض سردرگم شده است
در حال حاضر یکی از چالش های اصلی بانک مرکزی، اولویت نداشتن در تبیین سیاست ها و داشتن مسئولیت ها و مأموریت های متعدد است. این نقص حتی در طرح فعلی مجلس هم دیده می شود. اگر بانک مرکزی اهداف چندگانه و متناقض را اجرا کند، در عمل منفعل خواهد بود و توانایی اتخاذ سیاست های فعال بر اساس دورنمای تورمی یا نوسانات ارزی را نخواهد داشت. این ناتوانی در پاسخگویی به تمامی اهداف تحمیلی، موفقیت و مقبولیت بانک مرکزی را کاهش داده و این نهاد را در معرض انواع هجمه ها قرار داده است. بر این اساس پژوهشکده پولی و بانکی پیشنهاد میکند برای ایجاد تغییر اساسی در سیاستهای پولی و افزایش اختیارات مقامات پولی، بانک مرکزی تنها متولی مهار قیمتها و کنترل تورم باشد و در مورد مرحله بعدی، ثبات بانکی.
البته شایان ذکر است که تثبیت قیمت ها توسط بانک مرکزی به معنای سرکوب قیمت ها نیست، بلکه ایجاد فضایی در کشور است که تحت تاثیر تورم پایین، قیمت کالاها تغییرات ناچیزی خواهد داشت.
فرزین در همین راستا خاطرنشان کرد: در قانون جدید اولویت بانک مرکزی کنترل تورم و حل مشکل بانک های غیرفعال است. وی تصریح کرد: سیاست های پولی باید به گونه ای مدیریت شود که نرخ تورم در محدوده هدف مدیریت شود و بانک ها نیز بر اساس ارتباطی که با بانک مرکزی دارند، الزامات لازم را داشته باشند.
تضاد منافع بین مسئولان؟
چالش دوم بانک مرکزی در حوزه ساختار سازمانی ظاهر می شود. در حال حاضر اعضای شورای پول و اعتبار تصمیم گیرندگان اصلی بانک مرکزی هستند. این افراد عمدتاً به نهادهای دولتی وابسته هستند و هر یک از آنها منافع متفاوتی با مسئول سیاست پولی دارند که وظیفه آنها کنترل تورم و حفظ ثبات قیمت است.
به عبارت دیگر، همانطور که شرکتها در دهههای اخیر نشان دادهاند، سیاستهای مناسب از دیدگاه این افراد در اکثر موارد با نظرات بدنه کارشناسی بانک مرکزی یکسان نبوده و تفاوتها در رویکرد آن به مشکلات سیاستهای پولی است. بارها مورد توجه قرار گرفته اند.
از آنجایی که تصمیمات بانک مرکزی باید به تصویب شورای پول و اعتبار برسد، عدم وجود منافع مشترک بین اعضای خبره بانک مرکزی و اعضای شورای پول و اعتبار منجر به اتخاذ تصمیمات متناقض و عدم وجود آن شده است. مسئولیت اعضا حتی در مواردی که انگیزه های اقتصادی وارد کشور شده و مراجع کارشناسی سیاست های لازم را تعیین کرده اند، شورای پول و اعتبار با آن مخالفت کرده و در نتیجه به دلیل عدم پاسخگویی مناسب و بهینه، خسارات رفاهی به بالا رفته است. اقتصاد ایران از این حوزه است. .
اصلاح ساختار سازمانی بانک مرکزی و ایجاد هیأت مدیره متشکل از مدیران ارشد بانک مرکزی و کارشناسان پولی مستقل از سایر قوا، علاوه بر حمایت از سیاست های پولی بهینه و به موقع، موجب کاهش بحران مالی نیز می شود. تسلط دولت بر بانک مرکزی نیز
با توجه به اینکه درآمدهای ارزی حاصل از نفت در ساختار تولید ایران تعبیه شده و تغییرات مثبت و منفی در قیمت جهانی نفت و میزان صادرات آن تأثیرات قابل توجهی بر درآمدهای دولت دارد، سازمان اصلاحات نقش برجسته ای خواهد داشت. در اقتصاد ایران .
بر اساس اعلام بانک مرکزی، بالاترین مقام این سازمان اعلام کرد: شورای پول و اعتبار به هیات عالی بانک مرکزی تبدیل می شود و تنها مقامات دولتی حاضر، وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه خواهند بود. سازمان.
همچنین هیات انتظامی بانک مرکزی تغییر خواهد کرد و دیگر تصمیمات قضایی موقت وجود نخواهد داشت، بلکه همه موضوعات در چارچوب هیات رسیدگی و تجدیدنظر بررسی می شود. در صورت اعتراض در تجدیدنظرخواهی، دادگاه ویژه ای با نظارت قوه قضائیه در دیوان عالی کشور تشکیل می شود که تشریفات آن در قانون بانک مرکزی تنظیم و تصویب شده است.
محدود کردن عزل و نصب مقامات بانک مرکزی، افزایش شفافیت و پاسخگویی مدیران.
بر اساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، در حال حاضر مصونیت های متعددی برای مقامات پولی در خصوص عزل و نصب مدیران و مدیران پولی وجود دارد. دوره تصدی مدیران بانک مرکزی در سایر کشورها به طور کلی سه ساله است، در حالی که تجربه نشان داده است که در ایران، مسئولان پولی بانک مرکزی به راحتی قابل عزل و نصب هستند و فاقد ظرفیت کافی برای اجرای سیاست های پولی هستند.
اصلاح عزل و نصب مدیران باعث می شود که مقامات پولی از نخبگان پولی انتخاب شوند. ثانیاً در صورت عدم توافق با مقامات پولی جای نگرانی برای عزل آنها نخواهد بود و ثالثاً اختیارات کافی برای انجام وظایف بانک مرکزی را خواهند داشت.
نکته اینجاست که اگر روند عزل و نصب مدیران بانک مرکزی اصلاح نشود، حتی اگر رئیس بانک مرکزی از بین نخبگان پولی انتخاب شود و سمتی در دولت نداشته باشد، برکناری این افراد هیچگونه نخواهد داشت. اثر. اثر. هزینه سیاسی ویژه برای دولت ها و این امر به راحتی انجام خواهد شد.
در نهایت این شفافیت علاوه بر پاسخگویی مقامات پولی، پاسخگویی آنها به نهاد مرجع و عموم مردم از طریق نشریات دورهای یا سخنرانیهای برنامهریزیشده برای تبیین سیاستهای اتخاذ شده و ارائه چشمانداز مشروع آینده خواهد بود.