انواع چک بانکی و مشخصات آنها

کشور چک یکی از خدماتی است که بانک برای ارائه ضمانت و ضمانت در معاملات به مشتریان خود ارائه می دهد که بسته به نوع و کاربرد تراکنش ها انواع مختلفی دارد. چک های بانکی انواع مهم چک های بانکی چک های عادی، تضمینی، رمزدار، گواهی شده، صندوقی، صندوقی و الکترونیکی می باشد.

چک بانکی معمولی

اولین و رایج ترین چک بانکی در کشور چک عادی است که اولین بار در سال 1311 معرفی شد و برای دارندگان حساب جاری صادر می شود.

این نوع چک بدون ضمانت نامه بانکی بوده و ریسک پاس نشدن آن بالاست. مهم ترین نکته در این نوع چک، گیرنده یا دارنده چک است. در صورت امضای چک بردار، هرکسی می تواند آن را به بانک برده و نقد کند.

چک تضمینی

این چک اولین بار در سال 1334 معرفی شد و برای معاملات کلان و به درخواست مشتری توسط بانک صادر می شود و بانک صادرکننده چک را تضمین می کند. یعنی در صورت دریافت چک تضمینی از بانک، بلافاصله مبلغ از حساب شما کسر می شود و گیرنده چک می تواند با مراجعه به یکی از شعب بانک صادرکننده چک، آن را وصول کند.

چک تضمینی در دو نوع عادی و رمزی صادر می شود. مبلغ چک معمولی بلافاصله پس از صدور از حساب شما کسر می شود و گیرنده چک پس از 24 ساعت می تواند مبلغ را دریافت کند. اما واریز مبلغ چک رمزدار در زمان صدور چک انجام می شود. یعنی اگر به شخصی یک چک تضمینی رمزدار بدهید، گیرنده چک می‌تواند آن را در زمان صدور چک نقد کند.

علاوه بر این، هرکسی که در بانک حساب داشته باشد می تواند با مراجعه به بانک چک تضمینی دریافت کند.

چک محافظت شده با رمز عبور

چک رمزی همان چک بین بانکی است که در سال ۱۳۷۲ توسط بانک مرکزی معرفی شد و برای انتقال وجه از بانکی به بانک دیگر استفاده می شود.

چک تایید شده

نوع دیگر چک بانکی چک گواهی است که به آن چک معتبر بانکی می گویند. این چک در سال 1373 ارائه شده است و گیرنده چک از نقد شدن آن اطمینان حاصل می کند. یعنی در صورت صدور چک گواهی شده، بانک مبلغ چک را در حساب شما مسدود می کند. بنابراین، صدور چک تایید شده بستگی به مقدار پول در حساب شما دارد. اگر به اندازه مبلغ چک پولی در حساب خود داشته باشید، بانک مبلغ آن را مسدود کرده و به شما اجازه صدور چک را می دهد. در غیر این صورت چک تایید نمی شود و امکان صدور آن وجود نخواهد داشت.

تأیید پرونده

این نوع چک اولین بار در سال 1393 معرفی شد و نوعی چک است که برای خرید کالا یا دریافت خدمات از بانک به افرادی که دسته چک ندارند داده می شود.

طبق قانون بانک مرکزی، حداکثر مبلغ چک برای افراد مختلف بسته به اعتبار حسابشان متفاوت است و این مبلغ توسط سامانه صیاد پس از بررسی شرایط حساب و رتبه اعتباری متقاضی تعیین می شود.

چک ماهیگیر

چک ماهیگیر یا چک بنفش یکی از مهم ترین انواع چک های بانکی است که در سال 1398 منتشر شد و از سال 1400 جایگزین چک های قدیمی شد و فقط توسط بانک مرکزی صادر می شود.

تمام کنترل های ماهیگیری باید در سیستم ماهیگیری ثبت شود. این قوانین امنیت فیشری چک را بسیار افزایش می دهد و به همین دلیل است که بسیاری از فروشگاه ها و سایت های خرید اقساطی از فیشری چک برای انجام معاملات استفاده می کنند.

مهم ترین ویژگی چک سید، کد 16 رقمی منحصر به فرد آن است که امکان ثبت آن در سامانه سید و یا استعلام را فراهم می کند. این نوع چک اعتباری دارای ضمانت بالایی می باشد.

همچنین متقاضی چک ماهیگیری باید حداقل دو سال حساب بانکی فعال داشته باشد و یکی از مهمترین کاربردهای آن استفاده از آن برای خرید اقساطی است.

چک الکترونیکی، جایگزینی مطمئن برای چک های کاغذی

چک الکترونیکی در سال 1400 با هدف سوق دادن شبکه بانکی کشور به سمت محصولات فناورانه معرفی شد که وجودی مشابه چک کاغذی دارد و تمامی مفاد چک کاغذی در مورد آن اعمال می شود.

از این حیث سامانه چکاد با هدف ایجاد بستری امن بین بانک ها برای ارائه چک دیجیتال و رفع مشکلات چک های فیزیکی ایجاد شد و بانک ها با استفاده از خدمات ارائه شده توسط این سامانه می توانند خدمات چک دیجیتال را به مشتریان خود ارائه دهند.

استفاده از چک های کاغذی با تمام مزایایی که دارد، اغلب با خطرات زیادی همراه است. از تحریف چک نویسی گرفته تا سرقت چک، با معرفی چک های الکترونیکی تمامی خطرات از بین می رود.

علاوه بر این، چک دیجیتال هیچ یک از خطرات چک های کاغذی را ندارد. به عنوان مثال، پس از صدور، قابل تغییر نیست و صادرکننده چک با استفاده از امضای دیجیتالی خود احراز هویت می شود.