کشتار منافع ملی در قرارداد رسانه لونا/ چه کسی خیانت کرد؟

به گزارش اخبار اقتصادی به نقل از آژانس پیشرو رویداد نفت و انرژی «نفت ما». قرارداد نیمه ماه در سال 1381، با هدف فروش 600 میلیون فوت مکعب گاز ترش در روز، میدان نفتی سلمان مشترک با میدان ابوظبی ابوظبی، بین شرکت کرسنت پترولیوم و شرکت ملی نفت ایران امضاء شده. بر این اساس قرار بود از سال 2005 به مدت 25 سال گاز خام میدان سلمان را به شارجه ارسال کند. متأسفانه اختلافات داخلی و درگیری های سیاسی اجرای این توافق را تحت الشعاع قرار داد و خسارات هنگفتی به کشور وارد کرد.

سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در سال 1390 گفته بود که جمهوری اسلامی نباید توافقنامه کرسنت را اجرا کند و در صورت شکایت طرف اماراتی، ضرر و جریمه زیادی متوجه ایران نخواهد شد!

تاخیر شرکت ملی نفت ایران در انجام تعهداتش باعث شد که شرکت کرسنت در سال 1388 به دادگاه لاهه شکایت کند.

در سال 2014 دادگاه لاهه اعلام کرد که این قرارداد از نظر قانونی لازم الاجرا است و طرف ایرانی باید به تعهدات خود عمل کند. اما با اعتراض شرکت ملی نفت، این دادگاه در نهایت ایران را به پرداخت 607 میلیون و 500 هزار دلار غرامت به طرف اماراتی در مهر 1400 محکوم کرد. یکی از اولین درخواست‌های کرسنت برای دریافت غرامت از شرکت ملی نفت ایران، دریافت همان غرامت بود. 607 میلیون دلار، رقمی که در 20 سال گذشته به 18 میلیارد دلار افزایش یافته است.

البته این تصمیم فقط به بخش کوچکی از پرونده کرسنت مربوط می شود نه بخش مهم آن یعنی خسارت واقعی. متعاقباً بر اساس رای قطعی دیوان دائمی داوری، شرکت ملی نفت ایران به پرداخت 2429 میلیون دلار خسارت و همچنین درصدی از سود سالانه معادل نرخ سود 12 ماهه بین بانکی پیشنهادی آمریکا محکوم شد. امارات عربی بعلاوه یک

شرکت ملی نفت پس از صدور احکام مذکور، همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم، سیاست سکوت و انفعال را در پیش گرفت. کرسنت با استفاده از همین مضمون، حکم خود را برای تایید و اجرا به دو دادگاه سلطنتی بریتانیا در لندن و دادگاه واشنگتن دی سی فرستاد. در ژوئیه 1401، دادگاه سلطنتی انگلیس رای دادگاه لاهه را به طور کامل تأیید کرد و کرسنت نیز از دادگاه واشنگتن دی سی درخواست اجرای حکم غیرقانونی کرد.

در فروردین 1403 بر اساس تصمیم قاضی دیوان عالی انگلستان، ساختمان 125 میلیون دلاری شرکت ملی نفت ایران در مرکز لندن که ارزش آن حدود 800 میلیون دلار برآورد شده بود، مصادره و به نفع کرسنت برای پرداخت بخشی از آن. از بدهی 2.6 میلیارد دلار را ثبت کرده است.

طبق اسناد دادگاه، شرکت ملی نفت ایران در دسامبر 2021 به پرداخت 2 میلیون و 429 هزار دلار محکوم شد که اکنون سود آن 15 میلیون دلار در ماه افزایش یافته است. دادگاه بازرگانی و دیوان عالی انگلیس میزان غرامتی که شرکت ملی نفت ایران باید پرداخت کند را تایید کرده است.

در 20 می 1403، شرکت کرسنت موفق شد حکمی به ارزش 2 میلیارد و 750 میلیون دلار دریافت کند و دارایی های شرکت ملی نفت را در دادگاه منطقه ای ایالات متحده در دادگاه واشنگتن دی سی توقیف کند.

احکام قبلی مربوط به احکام قطعی علیه شرکت ملی نفت ایران بود که تاکنون صادر شده بود، اما شرکت کرسنت در سوئیس در دادگاه داوری تجاری ژنو برای دریافت 32 میلیارد دلار خسارت دیگر به دادگاه شکایت کرد. قرارداد 25 ساله با ایران که در مرحله آزمایش است، دارد.

آتش زدن گاز ترش در میدان سلمان علاوه بر احکام غرامت به کرسنت، خسارت و خسارتی بالغ بر 100 میلیارد دلار به کشور وارد کرده است.

سوالی که در پایان باید مطرح شود این است که چرا برخی حاضر شدند به منافع ملی کشور لطمه بزنند و چگونه می خواهند پاسخگو باشند؟