در این مقاله شما را با هزینه تعویض روغن گیربکس خودرو شامل هزینه تعویض روغن گیربکس اتوماتیک ، قیمت روغن گیربکس پراید ، زمان تعویض روغن گیربکس و همچنین با انواع روغن جعبه دنده یا واسکازین آشنا خواهیم ساخت. مجله خودرو همراه مکانیک را دنبال کنید.
هزینه تعویض روغن گیربکس خودرو
در جدول زیر قیمت روغن گیربکس مناسب برای خودروهای داخلی بر حسب یک لیتر ذکر شده است. جهت اطلاع باید اشاره کنیم که جعبه دنده‌های دستی خودروهای داخلی معمولا معادل ۲ تا ۲.۵ لیتر روغن نیاز دارند. بنابراین به عنوان مثال جهت محاسبه قیمت روغن گیربکس پراید و تیبا لازم است عدد نوشته شده در جدول را در ۲.۵ ضرب کنید. برای جعبه دنده اتوماتیک گربکس AL4 خودروهای داخلی نیز حدود 6 لیتر روغن نیاز است.
همچنین جعبه دنده خودروهایی مانند پژو ۴۰۵، پژو پارس و سمند نیز حدود ۲.۵ لیتر روغن گیربکس نیاز دارند. درعین‌حال گیربکس پژو ۲۰۶ با حدود ۲ لیتر روغن نیز عملکرد مناسبی ارائه می‌دهد. گفتنی است روغن گیربکس تیبا، روغن گیربکس سمند ef7 و… تقریبا تفاوت خاصی با هم ندارند و به طور کل در تمامی گیربکس‌های دستی خودروهای داخلی می‌توان از واسکازین SAE 75W-80 یا 85W-90 استفاده کرد. البته استفاده از گزینه 85W-90 برای مناطق گرمسیری و در فصول گرم سال بهتر است.
جدول هزینه تعویض روغن گیربکس خودرو
| نوع خدمت یا کالا | محدود هزینه یا قیمت میانگین (تومان) |
| روغن گیربکس دستی بهران 85W-90 (1 لیتر) | 258,000 |
| روغن گیربکس آترود سنتو 75W-80 (2.5 لیتر) | 475,000 |
| روغن گیربکس لوبریفنت کانادا 75W-80 (1لیتر) | 245,000 |
| روغن گیربکس نفت پارس EP 85W-90 (یک لیتر) | 110,000 |
| روغن گیربکس لیکومولی 75W-80 (یک لیتر) | 240,000 |
| روغن بهران اتوماتیک ویژه خودروهای داخلی AL4 (1لیتر) | 325,000 |
| روغن گیربکس اتومات پروموبیل 4HP20 (1لیتر) | 750,000 |
| روغن گیربکس cvt ایرانول (یک لیتر) | 260,000 |
ناگفته نماند برخی تعمیرگاه‌ها مبلغی در حدود 140 تا 200 هزار تومان را بابت اجرت تعویض روغن گیربکس دنده‌ای خودرو های ایرانی، علاوه بر قیمت روغن از شما دریافت خواهند کرد. البته هزینه تعویض روغن گیربکس اتوماتیک بیشتر و چیزی حدود 200 تا 500 هزارتومان است.
آشنایی با انواع روغن گیربکس
به طور کلی دو نوع روغن جعبه دنده در بازار موجود است که یکی ویژه جعبه دنده‌های دستی بوده و با کد MTF شناخته می‌شود و دیگری ویژه گیربکس اتوماتیک است که عبارت ATF روی آن درج می‌شود.
روغن گیربکس دستی MTF
روغن جعبه دنده‌های دستی نسبت به جعبه دنده‌های خودکار از گرانروی بسیار بالاتری برخوردار است، چرا که باید فشار و حرارت بالایی را تحمل کند و در عین حال عملیات روانکاری چرخ دنده‌های گیربکس را به نحو مطلوب انجام دهد. بیشتر خودروهای داخلی از روغن گیربکس دستی با درجه گرانروی 75W-80 SAE استفاده می‌کنند که عدد اول نشان‌دهنده میزان گرانروی بوده و عدد دوم بالاترین دمای کاری روغن را نشان می‌دهد. البته در بازار شما می‌توانید روغن‌هایی با درجه گرانروی 85W-90 نیز پیدا کنید که مسلما بیشینه دمای کارکرد آنها بالاتر است و بیشتر به درد مناطق گرمسیری می‌خورد.
عدد دیگری که روی لیبل روغن واسکازین درج می‌شود، شاخص APi یا سطح کیفیت آنهاست که به صورت GL1 تا GL6 دسته‌بندی می‌شود. البته در حال حاضر تنها روغن‌های GL4 و GL5 در بازار موجود هستند و دیگر سطوح کیفی روغن گیربکس دستی چندان کاربرد ندارند. در این میان روغن واسکازین با درجه کیفی GL5 دارای کیفیت بهتری بوده و عملیات تعویض زنده به واسطه این نوع روغن تا حدودی نرم‌تر از واسکازین GL4 انجام می‌شود.
روغن گیربکس اتوماتیک ATF
در مورد روغن گیربکس اتوماتیک هم باید بدانید که درجه گرانروی این روغن بسیار پایین‌تر از انواع دستی یا منوال بوده و شاخص SAE آنها معادل 0W-5 یا 5W-10 اعلام شده است. این نوع روغن علاوه بر روانکاری باید خاصیت تمیزکنندگی، ضد اکسایش، ضد خوردگی، قابلیت انتقال نیرو موتور از طریق مبدل گشتاور و پمپ روغن، خاصیت ضد کف، مقاومت در دمای بالا و… را داشته باشد.
اکثر خودروهای داخلی نظیر محصولات رنو ال۹۰، پژو ۲۰۶ ، پژو ۲۰۷ پژو پارس اتومات، ساندرو و… از گیربکس AL4 با ظرفیت اسمی ۶ لیتر روغن استفاده می‌کنند که در صورت تخلیه کامل باید پس از حدود ۶۰ هزار کیلومتر پیمایش تعویض شود. در مورد نوع روغن گیربکس مناسب برای گیربکس‌های اتوماتیک به طور کلی نمی‌توان یک نمونه خاص را پیشنهاد داد، بلکه باید حتما به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده یا از نمایندگی خودروسازی مربوطه نوع و برند روغن مناسب را استعلام کرد.
البته برای روغن گیربکس اتوماتیک AL4 خودروهای پرفروش داخلی، استاندارد ATF 4HP20 در نظر گرفته شده است که در جدول بالا به حدود قیمت بعضی از آنها اشاره کرده‌ایم.
بهترین زمان تعویض روغن گیربکس
روغن گیربکس یا واسکازین بعد از آن که مدت‌زمان نسبتا طولانی لابه‌لای چرخ‌دنده‌ها پیچ‌وتاب خورد و تنش‌های دمایی مختلف را تجربه کرد، آن‌گاه به دلایلی همچون جمع شدن براده‌های ریزودرشت درون آن، آلودگی‌های محیطی مختلف، تغییر خواص فیزیکی به علت قرار گرفتن در دمای بالا و…، نیاز به تعویض پیدا می‌کند. توصیه می‌شود که روغن گیربکس دستی را پس از طی مسافتی در حدود 80 تا 100 هزار کیلومتر تعویض کنید تا عملکرد جعبه دنده با مشکل مواجه نشود و تعویض دنده‌ها به نرمی صورت گیرد.
اما برای جعبه‌دنده‌های اتوماتیک مدت زمان‌های مختلفی گفته شده‌است. به‌ویژه اگر از روانکارهای اصل و مورد تایید شرکت سازنده استفاده نشود، باید در فواصل زمانی بسیار کوتاه‌تر نسبت به تعویض روغن این‌گونه گیربکس‌ها اقدام کرد.
به‌طور کلی توصیه می‌شود روغن گیربکس اتوماتیک را پس از هر 50 یا 60 هزار کیلومتر به طور کامل تعویض کنید. همچنین گفته شده که اگر صرفا از طریق باز کردن پیچ ته گیربکس اتوماتیک اقدام به خالی کردن روغن آن می‌کنید، به دلیل آن که در این روش تمام روغن درون جعبه‌دنده تخلیه نخواهد شد، بهتر است که زمان تعویض روغن خود را به 30 هزار کیلومتر کاهش دهید تا جعبه دنده با مشکل مواجه نشود.
جمع‌بندی
به‌هیچ‌وجه تعویض روغن گیربکس را به تعویق نیندازید تا قطعه گران‌قیمتی همچون گیربکس اتومبیل‌تان با آسیب جدی مواجه نشود. همچنین توصیه می‌کنیم در هر مرحله تعویض روغن موتور از متصدی تعمیرگاه یا تعویض روغنی بخواهید که میزان روغن جعبه دنده را نیز چک کند و در صورت کمبود، آن را به حد نرمال برساند.
علاوه بر این هرگونه نشتی روغن گیربکس را جدی بگیرید؛ چراکه احتمال خرابی کاسه نمدها در این بین وجود دارد و ممکن است بدون اطلاع شما میزان روغن گیربکس به حد خطرناکی کاهش پیدا کند. درنتیجه احتمالا حین حرکت به‌یک‌باره گیربکس شما از کار خواهد افتاد و برخی از اجزای اصلی آن دچار صدمه جدی خواهد شد.
برگرفته از مجله خودرو همراه مکانیک
