به گزارش اخبار اقتصادی، در حالی که طرح ملی نهضت مسکن مانند پروژه های مسکن دولت سیزدهم را «تولید به ارزان ترین روش» می نامند که به نظر می رسد اولین واژه «ارزان ترین» مورد سوال باشد. با وجود مشکلات متعدد پروژه‌های نهضت ملی مسکن از جمله عدم تعهد بانک‌ها به پرداخت تسهیلات، عدم تحویل زمین توسط دستگاه‌های اجرایی و نامشخص بودن زمان تحویل، مشکل اصلی، بلاتکلیفی در مورد قیمت نهایی این پروژه ها
مجلس در اواخر دولت حسن روحانی در راستای وعده آیت الله سید ابراهیم رئیسی و ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی قانونی به نام جهش تولید مسکن و در ابتدای دولت سیزدهم تصویب کرد. سالی که طرح نهضت ملی مسکن کلید خورد و قیمت هر مترمربع مسکن با احتساب زمین آزاد 4.5 میلیون تومان اعلام شد و مقرر شد این طرح بازار مسکن را کنترل کند.
بیش از 2 سال از عمر دولت می گذرد و نه تنها سالیانه یک میلیون خانه ساخته نمی شود و قیمت و اجاره مسکن در بازار کاهش پیدا نمی کند، بلکه معلوم نیست تکلیف اکثر پروژه های کشور چه خواهد شد. طرح نهضت ملی مسکن؟
پروژه هایی که قرار بود با اندکی پس انداز اقشار کم درآمد جامعه را اسکان دهند، اکنون به جایی رسیده اند که پروژه ای که در مرحله ابتدایی است نیازمند پیش پرداخت 100 میلیون تومانی است که این خانه ها من هستند. نمی توانم پرداخت کنم ندارم
از آنجایی که اکثر متقاضیان نهضت ملی مسکن از پایین ترین دهک های جامعه هستند، این سوال مطرح می شود که با توجه به نرخ تورم و شرایط اقتصادی کشور و همچنین حداقل دستمزد، متقاضیان چگونه می توانند مبالغ اعلام شده را واریز کنند و آیا این متقاضیان پول داشتند می توانستند در همان شهرها با وام بانکی و در همان سال 1378 با درآمد اولیه صاحب خانه شوند و امروز هم اگر یک میلیارد پول داشتند می توانستند در همان مناطق اعلام شده خانه بخرند. . بنابراین اکنون که بانک ها حاضر به پرداخت تسهیلات نیستند، به نظر می رسد با این روند تعداد انصراف ها بیشتر شود.
روند افزایش هزینه ساخت طرح نهضت ملی مسکن توسط مسئولان
وزارت راه و شهرسازی در تابستان 1398 در قرارداد با سازندگان طرح ملی نهضت مسکن، نرخ پایه هر متر مربع را 2.7 میلیون تومان تعیین کرد.
* 30 تیرماه ساعت 14، محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در مراسم افتتاح پروژه های ملی وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسکن و شهرسازی. که با دستور رئیس جمهور انجام شد، هزینه هر واحد این پروژه متری 4 میلیون تومان و قیمت زمین متری 700 هزار تومان اعلام شد. یعنی با احتساب هزینه ساخت هر متر مربع حدود 5 میلیون تومان، یک واحد 75 متری حدود 375 میلیون تومان تمام می شود.
* 1401 شهریور، حمیدرضا سهرابی، معاون مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی قیمت هر متر مربع را از ابتدا 4.7 میلیون تومان برای واحدهای نهضت مسکن ملی اعلام کرد، گفت: بسته به پروژه، مشخصات، تعداد طبقات و مشترک، قیمت ها متفاوت خواهد بود. طبیعتا هر چه تعداد طبقات بیشتر باشد، فضاهای مشترک، آسانسور، پله و پارکینگ بیشتر می شود که هزینه ها را افزایش می دهد. بنابراین هزینه پروژه هایی که امسال شروع می شود حداقل متری 7 میلیون تومان است. اگر امکانات، تجهیزات و خدمات عمومی را به اینها اضافه کنید، این رقم می تواند به بین 8.5 تا 9 میلیون تومان برسد.
* علیرضا جعفری، مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ایران در سال 1390 با اشاره به هزینه 525 میلیون تومانی برای ساخت واحد 75 متری نهضت ملی مسکن گفت: بر این اساس حتی مرحله سفت کاری و تکمیل. نما، برآورد ما 3 میلیون و 950 هزار تومان است. این واحدها در کمتر از 12 ماه بدون هزینه های مربوط به آسانسور و … ساخته می شوند.
وی تصریح کرد: در شهرهایی که تقاضا زیاد و زمین کم است، ساختمان های 4 و 7 طبقه ساخته می شود، قراردادها بر اساس 4.5 میلیون توکن در هر متر مربع 1400 و ضریب تعدیل برای سه ماهه سوم 1400 محاسبه می شود. از سوی دیگر با توجه به ضریب تعدیل 1401 عددی که استاندارد سهام است اکنون تقریباً 7 میلیون تومان است. امیدواریم با صرفه جویی در مقیاس در حوزه پیمانکاران درجه یک بتوانیم مدیریت هزینه را در پروژه های نهضت ملی مسکن داشته باشیم و واحدهایی در محدوده 7 میلیون تومان بسازیم.
* در 26 شهریور 1402، آرش صیادی، مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید پرند در اظهارنظری جدید قیمت کل هر واحد از طرح نهضت ملی مسکن را تقریباً یک میلیارد تومب اعلام کرد که حدود 550 میلیون تومان آن بانکی است. تسهیلات و هر متقاضی 450 میلیون تومان کمک می کند.
سیدی گفت: مبلغ بر اساس متراژ و پروژه است اما در نهایت درآمد متقاضی بر اساس قراردادهای جاری حدود 500 میلیون توکن خواهد بود و در پروژه های با رتبه بالا معمولا هزینه ساخت کمی بیشتر است. و در صورتی که مدت ساخت بیش از دو سال باشد مشمول تعدیل می باشد و بسته به پیشرفت فیزیکی پروژه ها و طبق قرارداد گام به گام برای متقاضیان پیامک ارسال شده است.
* 19 شهریور 1402 عارف نوروزی سرپرست تیم اجرایی فرمان امام (ره) در حاشیه افتتاح 1278 واحد نهضت ملی مسکن هزینه ساخت هر واحد را 800 میلیون تا 1.3 هزار میلیون تومان عنوان می کند. وی گفت: بانک های عامل در حال بازپرداخت وام 550 میلیون تومانی هستند. آنها جنبش ملی مسکن هستند.
* در 19 شهریور 1402، محمدجواد اسماعیلی، مدیرعامل ستاد اجرایی فرمان امام، هزینه ساخت واحدهای تحویلی در سال جاری را 950 تا یک میلیارد تومان (با احتساب متقاضیان و تسهیلات) اعلام کرد. این واحدها دارای پکیج، رادیاتور، شیر آب و … هستند و فقط کابینت آنها کار نشده است که توسط متقاضیان انجام خواهد شد.
وی در ادامه گفت: هزینه ساخت هر متر مربع از این واحدها در حال حاضر حدود 8.5 میلیون تومان است. درآمد متقاضیان با احتساب وام حدود 950 میلیون تومان است که این رقم در سال آینده افزایش می یابد. متأسفانه در دولت قبل یعنی سال 99 و 1400 اتفاق خاصی برای این واحدها نیفتاد و به همین دلیل از برنامه زمان بندی ساخت واحدها عقب هستیم.
به گزارش اخبار اقتصادی، اظهارات ضد و نقیض مسئولان در این سال ها درباره قیمت نهایی و زمان تحویل پروژه ها حکایت از عدم هماهنگی دولت با سایر نهادهای ذیربط و در نهایت نامشخص بودن قیمت نهایی دارد. این ناهماهنگی به جایی رسیده است که دو مسئول در مدت زمان کوتاهی دو نظر متفاوت در مورد قیمت نهایی اعلام می کنند.
آنچه مشخص است هزینه ساخت هر متر مربع طرح نهضت ملی مسکن از ابتدا تا کنون و پس از گذشت بیش از 2 سال 100 درصد افزایش یافته و از حدود 5 میلیون توکن در هر متر به حدود 10 میلیون رسیده است. تومان در سال 1402 که شامل تعدیل در سال های بعد می شود و مانند این سال ها با افزایش قیمت بر اساس تورم مواجه خواهد شد.
در حال حاضر سازندگان تهرانی حداقل هزینه ساخت یک مترمربع مسکن را بدون احتساب قیمت زمین 15 میلیون تومان برآورد کرده اند. یعنی در واقع ساخت پروژه های دولتی تفاوت چندانی با پروژه های خصوصی ندارد. زیرا در پروژه های خصوصی علاوه بر تخفیف اولیه پیش فروش واحدها با توجه به قیمت روز واحدهای پیش ساخته، زمان تحویل مشخص می شود، مراحل پرداخت خریدار با توجه به پیشرفت پروژه، درج یک جریمه تاخیر برای طرفین قرارداد پیش فروش که هر دو طرف را ملزم به انجام تعهدات خود می کند، عدم وجود بند تعدیل قیمت و افزایش هزینه بر اساس تورم که خریدار و پیمانکار بدانند هر چه پروژه زودتر به اتمام برسد. هر چه بیشتر برای هر دو طرف بهتر است.
در نهایت باید گفت که با توجه به روند ساخت این پروژه ها و عدم پاسخگویی وزارت راه و شهرسازی، مشخص نیست که سرنوشت این پروژه ها به چه قیمتی و در چه سالی خواهد بود. انجام خواهد شد. کامل خواهد شد. آیا پروژه های ملی و دولتی که زمین های آن رایگان و دارای تسهیلات بانکی است، بالاخره به پروژه های خصوصی با قیمت های نجومی و بدون حساب و کتاب و نظارت تبدیل می شود و مردم با رویای گمشده خانه دار شدن رها می شوند؟ یا به طور کلی باید تا تعیین نام جدید در دولت بعدی متوقف شوند؟
شاید باید منتظر ماند تا دست دلالان در این زمینه نیز باز شود و متقاضیانی که با هزار امید و آرزو به دنبال خانه دار شدن هستند، امتیاز خود را با سودی ناچیز وسط کار یا در در نهایت منصرف می شوند و بدون در نظر گرفتن سود و تورم این چند سال درآمد خود را برداشت می کنند تا دلالان پروژه های نیمه تمام را به قیمت روز به متقاضیان جدید بسپارند و این دور باطل مانند اکثر پروژه های مسکن مهر بعد از 17 سال هنوز نیمه کاره هستید یا با هزاران واحد.. تحویل پیچیده و ناقص به متقاضی؟
منبع رکنا
