در علم ستارهشناسی، اعتدال بهاری (در نیمکره شمالی) به لحظهای گفته میشود که خورشید از دید ناظر زمینی از صفحه استوای سماوی میگذرد و حرکت خود به سمت شمال آسمان را در پیش میگیرد. اعتدال بهاری هر سال در اول فروردین، که یکی از دو اعتدالین زمین است رخ میدهد. اعتدال دیگر، اعتدال پاییزی است و اول مهر اتفاق میافتد.
هزاران سال است که مردم سرتاسر جهان این موقعیت خاص را که اغلب نماد آغاز بهار و زمان تولد دوباره است، جشن میگیرند.
باستانشناسان مکانهای باستانی بسیاری را پیدا کردهاند که همسو با اعتدالهای خورشیدی ساخته شدهاند. اما هدف از ساخت این مکانها اغلب در هالهای از ابهام باقی مانده است.
با توجه به اینکه تحویل سال، در اول فروردین(۲۰مارچ) و همزمان با اعتدال بهاری اتفاق میافتد، در اینجا قصد داریم به بررسی این مکانهای باستانی بپردازیم، و نظر کارشناسان را دراینباره بخوانیم.
هرم چیچن ایتزا، مکزیک
در زمان اعتدال بهاری، گردشگران و مردم محلی در هرم چیچن-ایتزا در جنوب مکزیک جمع میشوند.
با غروب خورشید در بعدازظهر، سایهای بر روی پلکان شمالی میافتد که این سایه در امتداد کندهکاری سر ماری قرار میگیرد که در پایین پلههای این هرم وجود دارد، و این تصور را ایجاد میکند که یک مار در حال لغزیدن به پایین هرم است.
این احتمالا نمایشی از خدای مار Kukulkánیا Quetzalcóatl است که در آن روز به سمت زمین فرود میآید.
هرم خفرع و ابوالهل بزرگ در مصر
هربرت ریکه باستان شناس سوئیسی، در دهه 1960 مشاهدات جالبی در مصر داشت.
او دریافت که ابوالهل بزرگ و هرم بزرگ جیزه کاملا منطبق بر اعتدال خورشیدی قرار گرفتهاند. او میگوید: به نظر میرسد که خورشید درست در بین شانههای ابوالهل غروب میکند. در واقع به نظر میرسد که ۲۴ ستون باقیمانده از معبد ابوالهل نیز هم راستا با اعتدال خورشیدی باشند.
به گفته مجله اسمیتسونیان، لهنر گفت: «در همان لحظه، سایه ابوالهول و سایه هرم که هر دو نماد پادشاه هستند، به شکل ضدنور در هم آمیخته میشوند».
معبد انگکور وات، کامبوج
در زمان اعتدال بهاری، خورشید دقیقا از نوک قله مرکزی معبد انگکوروات در کامبوج طلوع میکند.
این ساختمان به شهری ۷۰۰ ساله منتهی میشود و از کانالها، معابد، زیارتگاهها و مقبرههایی تشکیل شده که در زمینی به وسعت ۴۰۰ کیلومتر مربع قرار دارند.
تئوتیئواکان، مکزیک
هر سال در اعتدال بهاری، مردم مکزیک با لباسهایی به رنگ سفید و قرمز در این مکان که پیش از ورود اسپانیاییها در تئوتیئواکان ، مکزیک ساخته شده میروند تا جشن خورشید را برگزار کنند.