به گزارش اخبار اقتصادی، بر اساس دادههای مرکز آمار ایران از نرخ تورم در تجارت بینالملل، نرخ تورم سالانه دلاری کالاهای وارداتی در پنج سال اخیر در یک کانال تقریبا ثابت در حال طی کردن روند خود است. به بیان دیگر قیمت دلاری کالاهایی که وارد میشود با نرخ ثابتی افزایش مییابد. این در حالی است که در پنج سال گذشته نرخ تورم سالانه دلاری کالاهای صادراتی کمتر از نرخ تورم کالاهای وارداتی بوده ولی در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ در روند خود رکورد زده است.
پایینتر بودن نرخ تورم سالانه دلاری کالاهای صادراتی نسبت به وارداتی در این پنج سال میتواند نشاندهنده متضرر شدن کشور در مبادلات جهانی باشد.
تورم ثابت 15 درصدی در کالاهای وارداتی ایران
بررسیها نشان میدهد تورم سالانه دلاری کالاهای وارداتی که در سال ۱۳۹۵ به کمترین مقدار خود در ۱۰ سال اخیر رسیده بود، در پنج سال گذشته در کانال ۱۴ تا ۱۸ درصد در نوسان بوده است. در سال ۱۳۹۵ نرخ تورم سالانه کالاهای وارداتی به منفی ۴.۷ درصد رسیده است که این کاهش چشمگیر در تورم سالانه کالاهای وارداتی مشخصاً به دلیل توافقات برجام بوده است.
پس از خروج آمریکا از برجام در پنج سال اخیر نرخ تورم سالانه در حدود ۱۵ درصد مانده است. به بیان دیگر، قیمت دلاری کالاهایی که ما از خارج از مرزها وارد میکنیم سالانه ۱۵ درصد افزایش مییابد.
ارزیابی تورم صادرات ایران در سال 1401
تورم سالانه دلاری کالاهای صادراتی در ۱۰ سال اخیر مانند تورم سالانه دلاری کالاهای وارداتی در سال ۱۳۹۵ به کمترین میزان خود رسیده است. این در حالی است که همچنین در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ این تغییر شاخص دو قله را ثبت کرده است. در سال ۱۳۹۵ تورم سالانه کالاهای صادراتی به منفی ۵ درصد رسیده است. به این معنا که پس از توافق برجام کالاهای داخلی وارد رقابت در بازارهای بینالمللی میشوند و قیمت دلاری آنها در بازارها افت میکند.
در سال ۱۳۹۷ تورم سالانه کالاهای صادراتی به ۱۸.۵ و در سال ۱۴۰۰ به ۱۳.۲ درصد افزایش مییابد. علت این دو قله مشخص در قیمتهای دلاری کالاهای صادراتی داخلی، محدودیتهای آمریکا، توقف مذاکرات و بازگشت تحریمها است. به عبارت دیگر وقتی محدودیت دسترسی به بازارهای بینالمللی برای صادرکنندگان داخل ایجاد میشود، نرخ تورم و به تبع آن نرخ ارز افزایش مییابد و صادرکنندگان برای جبران ضرر اقدام به افزایش قیمت دلاری کالاهای صادراتی خود میکنند. این اقدام صادرکنندگان باعث میشود از طریق تبدیل دلار به ریال، سود کنند.
مقایسه تورم صادرات و واردات ایران
وقتی نرخ تورم سالانه دلاری کالاهای صادراتی و وارداتی را در کنار یکدیگر بررسی میکنیم، به این نتیجه میرسیم که در پنج سال گذشته تنها در سال ۱۳۹۷ نرخ تورم سالانه کالاهای صادراتی از وارداتی پیشی میگیرد. به بیان دیگر هر سال کالاهایی که به داخل کشور وارد میشوند ۱۵ درصد افزایش قیمت دلاری پیدا میکنند ولی کالاهایی که در همان سال توسط تولیدکنندگان داخل به خارج از کشور صادر میشود کمتر از ۱۵ درصد افزایش قیمت دلاری مییابد. این اتفاق سبب متضرر شدن سالیانه کشور در مبادلات بینالمللی شده است.