بورس طی معاملات دیروز و امروز با ریزش شدیدی مواجه شده است. شاخص کل بورس در پایان معاملات روز یکشنبه با کاهش ۳.۷۵ درصدی یک روز ترسناک را برای سهامداران رقم زد.
تا ساعت ۱۱ معاملات روز دوشنبه نیز شاخص کل با ریزش ۵ درصدی روبرو شده است. همین موضوع نیز سبب شده است تا در میان فعالان بازار سرمایه مسئله توقف معاملات بورس با ریزش ۵ درصدی مطرح شود.
در اجرای تبصره ماده ۳۲ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۸۴ مجلس شورای اسلامی، این دستورالعمل در ۶ ماده و سه تبصره در تاریخ ۲۲ /۱ /۱۳۹۰ به تأیید شورای عالی بورس و اوراق بهادار رسید.
ماده ۱– سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است در صورت وقوع شرایط اضطراری و در راستای حمایت از حقوق و منافع سرمایه گذاران و حفظ بازار شفاف، منصفانه و کارا، دستور تعطیل و یا توقف تمام یا بخشی از معاملات هر یک از بورس ها یا بازارهای خارج از بورس را حداکثر به مدت سه روز کاری صادر نماید.
ماده ۲– در صورتی که سازمان تشخیص دهد که به دلیل بروز شرایط اضطراری تعطیلی و یا توقف انجام معاملات هر یک از بورس ها یا بازارهای خارج از بورس به مدتی بیش از ۳ روز کاری ضرورت دارد باید پیشنهاد تداوم تعطیلی و یا توقف انجام معاملات را قبل از پایان روز کاری سوم به شورا ارائه نماید. به هر ترتیب تداوم مدت مزبور صرفاً پس از موافقت شورا امکان پذیر خواهد بود.
ماده ۳– شرایط اضطراری شرایطی است که: الف) در اثر وقوع آن ارائه خدمات مربوط به معاملات و یا تسویه غیرممکن گردد یا برای آن تهدید جدی ایجاد شود. ب) عدم شفافیت اطلاعاتی یا معاملاتی که منجر به ایجاد مخاطرات جدی برای منافع سرمایه‌گذاران گردد.
ماده ۴– شرایط اضطراری موضوع ماده ۳ شامل موارد ذیل می باشد:
۱– وقوع رویدادهای غیر مترقبه از قبیل سیل، زلزله، آتش سوزی، شرایط بد آب و هوایی، نا آرامی‌های اجتماعی، عملیات تروریستی، جنگ و یا هر واقعه دیگری که امکان ارائه خدمات معاملاتی و یا تسویه را برای بورس ها و یا بازارهای خارج از بورس غیر ممکن سازد و یا برای آن تهدید جدی ایجاد نماید.
۲– در صورتی که نقص اساسی در زیر ساخت های سخت افزاری یا نرم افزاری سامانه‌های معاملاتی یا تسویه‌ای به وجود آید.
۳– در صورتی‌که ارزش بازار بورس یا بازار خارج از بورس طی مدت حداکثر یک روز کاری به میزان ۵ درصد کاهش یا افزایش داشته باشد.
تبصره ۱: در صورت تعطیلی یا توقف معاملات بر اثر شرایط موضوع این ماده و وجود امکان تسویه معاملات، امور تسویه باید طبق روال عادی انجام پذیرد. این موضوع همزمان با اعلام تعطیلی یا توقف معاملات اطلاع‌رسانی می‌گردد.
تبصره ۲: تغییرات ارزش بازار ناشی از اقدامات شرکتی در محاسبه میزان تغییرات ارزش بازار موضوع بند ۳ لحاظ نمی گردد.
ماده ۵– توقف‌های موضوع ماده ۴ صرفاً با موافقت سازمان و تحت شرایط زیر انجام می گیرد:
۱– درخصوص بند ۱ با اعلام قبلی سازمان و طبق زمان ابلاغی؛
۲– درخصوص بند ۲، مراتب توسط بورس یا بازار خارج از بورس به سازمان اطلاع داده شده و با اخذ موافقت سازمان معاملات متوقف می گردد؛
۳– درخصوص بند ۳، بورس یا بازار خارج از بورس شرایط توقف خودکار معاملات را در صورت بروز شرایط مذکور فراهم می نماید؛
تبصره– تصمیمات مربوط به توقف یا تعطیلی معاملات و رفع آن از طریق سایت رسمی بورس یا بازار خارج از بورس مربوطه اعلام می‌گردد.
ماده ۶– روزهایی که به دلیل توقف موضوع این دستورالعمل، امکان برگزاری هیچ جلسه معاملاتی در هر یک از بورس ها یا بازارهای خارج از بورس فراهم نگردد، روز کاری آن بورس یا بازار خارج از بورس تلقی نمی شود.
