به گزارش اخبار اقتصادی، محمدرضا فرزین – رئیس کل بانک مرکزی – روز سه‌شنبه (15 فروردین) معاون اقتصادی خود را تغییر داد تا صاحب این صندلی پس از حدود یک دهه تغییر کند.
صندلی معاونت اقتصادی بانک مرکزی به محمد شیریجیان رسید، به این امید که شاهد تحولاتی در حوزه تصمیم‌گیری‌های اقتصادی بانک مرکزی باشیم.
محمد شیریجیان کیست؟
شیریجیان فارغ‌التحصیل مقاطع کارشناسی علوم اقتصادی گرایش اقتصاد نظری و کارشناسی ارشد علوم اقتصادی گرایش توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی است و دکتری مدیریت قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز و علوم اقتصادی گرایش اقتصادسنجی دارد.
سوابق او نشان می‌دهد که یک اقتصاددان جوان اصولگرا و حزب‌اللهی است و جزو چهره‌های دست‌به‌نامه‌ای است که دست‌کم دو نامه‌اش از جنبه سیاسی قابل بررسی است. او جزو کسانی بوده که نامه سرگشاده حمایت از ابراهیم رئیسی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری را امضا کرده بود.
از طرف دیگر، شیریجیان از جمله 24 نفری است که در زمستان سال 98 نامه موسوم به «نامه 24 اقتصاددان به رئیس‌جمهور» را امضا کرد و خطاب به حسن روحانی 10 راهکار اقتصادی ارائه دادند تا بدون رفع تحریم‌ها و با تکیه به داخل، مشکلات اقتصادی رفع شود.
این نامه در پاسخ به صحبت‌های آن زمان روحانی بود که گفته بود «من بلد نیستم اقتصاد کشور را بدون کمک‌های خارجی مدیریت کنم». راهکارهای ارائه‌شده در این نامه عمدتا حول محور‌هایی مثل «تسهیل در صدور مجوزها»، «حمایت از صادرکنندگان»، «تسهیل انتشار اوراق در بازار سرمایه»، «اجرای مواد قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار»، «جلوگیری از هدررفت منابع» و «استفاده از روش‌های جایگزین سوئیفت مثل رمزارز‌ها برای کم‌اثر کردن تحریم‌های بانکی» بود.
ایده کلی این راهکار‌ها و نامه مذکور این بود که دولت می‌تواند بدون توجه به رفع یا تداوم تحریم‌ها برای اقتصاد کشور سیاستگذاری و تصمیم‌گیری کند. از دیگر امضاکنندگان این نامه می‌توان به مجتبی توانگر، سیداحسان خاندوزی، مالک شریعتی، مهدی طغیانی، محسن مهدیان و پیمان حدادی اشاره کرد.
شیریجیان در زمینه‌های اقتصادی، بویژه حوزه‌های نفتی و بانکی، مقالاتی نوشته که برخی از آنها عبارتند از: مقایسه الگوی تولید بهینه قراردادهای بیع متقابل و مشارکت در تولید: مطالعه موردی میدان نفتی فروزان، تحلیل ماهیت قراردادهای بیع متقابل حوزه بالادستی صنعت نفت و گاز از منظر فقه امامیه، الگوی تولید بهینه نفت خام مبتنی بر قرارداد بیع متقابل: مطالعه موردی میدان نفتی فروزان، بررسی تطبیقی اساسنامه های شرکت ملی نفت ایران در دوره زمانی 1333 تا 1356: ارائه اصولی برای اساسنامه جدید، هزینه‌های بهداشتی خصوصی و عمومی و اثرات آنها بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در بلندمدت: رویکرد میانگین‌گیری مدل بیزینی (BMA).
معاون جدید اقتصادی بانک مرکزی همچنین کتاب‌هایی با عنوان نظام تبادلات بین‌المللی شبکه بانکی کشور از منظر پدافند اقتصادی و نظام تبادلات بین‌المللی شبکه بانکی کشور: تهدیدات، آسیب‌ها و راهکارهای مقاوم‌سازی نوشته است.
محمد شیریجیان از کجا آمده است؟
محمد شیریجیان در گذشته از حزب عدالت مردم نزدیک به جریان موسوم به عدالتخواه نامزد نمایندگی مجلس در حوزه انتخاباتی تهران شده بود؛ تلاشی ناموفق که راه او به بهارستان را باز نکرد.
شیریجیان همراه با محمدرضا فرزین وارد بانک کارآفرین شده و جایگزین ایمان نوربخش – فرزند محسن نوربخش، رئیس فقید بانک مرکزی – شد و پس از آن بار دیگر همراه با فرزین به بانک ملی رفت و دیروز باز هم انتصاب جدید فرزین به سمت معاون اقتصادی بانک مرکزی منصوب شد.
معاون جدید اقتصادی بانک مرکزی سوابق دیگری در حوزه بانکی و اقتصادی هم دارد. در کنار اینکه گفته می‌شود دارای سابقه فعالیت در ستاد اجرایی فرمان امام است، سوابق دیگری از جمله عضویت هیات عامل و معاونت برنامه‌ریزی و تحول بانک ملی، عضویت در کمیته نقدینگی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، عضویت در هیات مدیره غیرموظف میربیزینس بانک روسیه، مدیر کل ریسک و مطالعات اقتصادی بانک کارآفرین، رئیس کمیتههای بازنگری بخشنامه‌ها، سازماندهی تشکیلات و بهره‌وری بانک ملی، عضو کمیتههای دارایی و بدهی و مضامین استراتژیک بانک ملی، عضو و دبیر کمیتههای ریسک و دارایی و بدهی بانک کارآفرین، نایب رئیس هیات مدیره و مدیر امور قراردادهای شرکت دیدگاهان جاوید و مدرس دروس اقتصادی در دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه عالی دفاع ملی و پژوهشگر اقتصادی پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری را در کارنامه دارد.
تفکر شیریجیان بر چه اساس است؟
معاونت اقتصادی بانک مرکزی، دیده‌بان بانک مرکزی محسوب می‌شود، چراکه باید اطلاعات و آمارها را رصد کند و دیده‌بانی بخش سیاست‌ساز بانک مرکزی از ماموریت‌های اصلی آن است.
شیریجیان در زمینه جنگ شناختی و پدافند اقتصادی اظهارنظر می‌کند و بر استفاده از ظرفیت‌های بلاکچین در نظام بانکی بین‌الملل و پیمان‌های چندجانبه برای مراودات بر اساس ارزهای محلی، تاکید دارد. معاون جدید بانک مرکزی معتقد است که علت نقدینگی افسارگسیخته کشور، نظام بانکی است که منجر به خلق نقدینگی در بازار می‌شود.
یکی از عوامل مهم در مدیریت تورم بحث استفاده از ابزارهای پولی مانند نرخ سود است که سیاستگذار در تمام دنیا از این ابزارها برای مدیریت نقدینگی و کنترل تورم استفاده می‌کند که شیریجیان در این رابطه دیدگاه جالبی دارد و معتقد به کاهش نرخ سود بانکی است که به نفع قشر آسیب‌پذیر است.
و کسری بودجه را در زمینه رشد نقدینگی موثر می‌داند و تاکید دارد که برای کمک به مردم مستضعف و آسیب‌پذیر باید نرخ بهره بانکی را کاهش داد، چراکه اکثر سپرده‌های بانکی برای اقشار مرفه و پولدار است و این کاهش نرخ سود به نفع قشر ضعیف خواهد بود.
معاون جدید اقتصادی بانک مرکزی راهکار کنترل نقدینگی را اصلاح نظام مالیاتی و بانکی دانسته است.
یکی از عوامل مهم در مدیریت تورم بحث استفاده از ابزارهای پولی مانند نرخ سود است که سیاستگذار در تمام دنیا از این ابزارها برای مدیریت نقدینگی و کنترل تورم استفاده می‌کند که شیریجیان در این رابطه دیدگاه جالبی دارد و معتقد به کاهش نرخ سود بانکی است که به نفع قشر آسیب‌پذیر است.
از گفت‌وگوهای پراکنده شیریجیان اینطور برداشت می‌شود که درباره عامل تورم به رشد نقدینگی اشاره دارد. از طرفی معتقد است که نقدینگی از کانال بانک‌ها از طریق نرخ سود و بت اتفاق می‌افتد و از طرف دیگر هم به کسری بودجه مربوط است.
در حوزه ارزی نیز – که یکی از مسائل مهم بانک مرکزی محسوب می‌شود – شیریجیان کتاب «نظام ارزی مقاوم در برابر تهدیدات خارجی: تهدیدات، آسیب‌ها و راهکارهای اجرایی» را نوشته و معتقد است که با استفاده از ارزهای محلی می‌توان از سد تحریم‌های بین‌المللی عبور کرد.
