به گزارش اخبار اقتصادی، مرکز پژوهش های شورای اسلامی وی اخیرا گزارشی از ارزیابی و آسیب شناسی فرآیند پالایش و گزینش متقاضی در طرح های مسکن حمایتی منتشر کرده است. این گزارش حاکی از آن است که فرآیند گزینش و نبود ظرفیت کافی از سوی متقاضیان یکی از عوامل اصلی شکست پروژه‌های مسکن دولت در سال‌های اخیر بوده است.
مسکن عمومی یکی از اقداماتی است که دولت ها از طریق آن تلاش می کنند پایین ترین دهک های اقتصادی خانه های خود را داشته باشند. در ایران طی چند سال گذشته پروژه‌های متعددی در این راستا اجرا شده است، اما هیچ‌کدام از آنها تأثیر عمیقی بر خانه‌داری اعضای جامعه نداشته است.
مرکز پژوهش‌های مجلس اخیراً گزارشی در این زمینه منتشر کرده و موانع اصلی موفقیت این طرح‌ها مانند فرآیند پالایش و انتخاب و قدرت اقتصادی پایین جامعه هدف را فهرست کرده است.
چه تعداد متقاضی از طرح مسکن مهر و اقدام ملی مسکن حذف شدند؟
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، تعداد کل متقاضیان ثبت نام در این طرح مسکن بیشتر حدود 2.8 میلیون نفر وجود دارد که از این تعداد حدود یک میلیون متقاضی به دلایل مختلف از این طرح حذف یا خارج شده اند.
همچنین از مجموع متقاضیان واحدهای مسکن مهر، حدود یک میلیون و 600 هزار نفر دارای کلیه شرایط بوده و در مجموع حدود یک میلیون و 500 هزار نفر صاحب واحدهای مسکونی شده‌اند.
از این تعداد، 170 هزار نفر مشمول و بر اساس اطلاعات بیش از 44 هزار نفر نیز مشمول تشخیص داده شدند. از 313 هزار نفری که واحد مسکونی نداشتند، 36 هزار نفر به دلیل تکمیل نکردن درخواست خود از طرح حذف شدند.
گزارش مرکز پژوهش های مجلس حاکی از آن است که در ابتدا حدود یک میلیون و 100 هزار نفر در طرح اقدام ملی مسکن ثبت نام کرده بودند که از این تعداد تنها 215 هزار نفر تایید شده و دارای تمامی شرایط بودند. یکی از دلایل اولیه حذف این متقاضیان نداشتن سابقه اقامت پنج ساله در شهری بود که متقاضیان واجد شرایط هستند.
همچنین از مجموع مشمولان طرح اقدام ملی مسکن، تنها 151 هزار نفر مبلغ اولیه معادل 40 میلیون تومان را به حساب بانکی افتتاح شده به نام متقاضی واریز کرده اند. از این تعداد تقریباً قطعی است که 150 هزار نفر متقاضی موثر بوده و اقساط مراحل بعدی دریافت وجه را نیز به حساب مذکور واریز کرده اند. از 150000 نفر ذکر شده، حدود 130000 متقاضی به یک پروژه خاص اختصاص یافته اند.
7 میلیون نفر در نهضت ملی مسکن ثبت نام کردند
از حدود هفت میلیون متقاضی ثبت نام شده در طرح نهضت ملی مسکن، پنج میلیون نفر در ارزیابی اولیه و یک میلیون و 800 هزار نفر در ارزیابی نهایی واجد شرایط دریافت مسکن حمایتی شناسایی شده اند.
پس از بررسی اولیه مدارک متقاضیان سامانه کمک مسکن، یک میلیون و 800 هزار نفر بر اساس مقررات، دستورالعمل ها و قوانین مسکن مهر تایید سکونت یا سابقه مالکیت آنها نشده است. در مورد بقیه به دلیل عدم ارجاع پرونده آنها رسیدگی نشده است.
در این گزارش، عرضه واحدها در مکانی دور از تقاضا، ابهام در پروژه و عدم توان مالی مردم از مهمترین عوامل موثر در عدم پذیرش طرح نهضت ملی مسکن است.
توجه به این نکته ضروری است که پروژه های مسکن مهر باید در محل مورد نیاز تعریف شوند و بی توجهی به این نکته باعث تحمیل هزینه های اقتصادی و اجتماعی به شهروندان و دولت می شود.
در مجموع می توان گفت در حالی که موضوع فرم سبز (ج) تلاشی برای یافتن دقیق اقشار حمایتی بود، اما در عمل تولید بسیاری از واحدهای مسکونی تحویلی جنبه سرمایه گذاری داشت. این در حالی است که تنها بخش محدودی از خانه های ساخته شده در دهه های 1385 تا 1395 موجب سکونت اولین مالک واجد شرایط در همان ملک شده است.
منبع رکنا
