به گزارش اخبار اقتصادی؛ شاخص بنگاه‌های صنعتی از بهمن ماه شکل افزایشی به خود گرفت، اما پس از یک دوره 5 ماه بدون لحاظ کردن فروردین‌ماه این روند افزایشی بوده است.
نکته قابل تامل در این ماه این این است که هر 5 مولفه اصلی شامل «مقدار تولید محصولات»، «میزان سفارشات جدید مشتریان»، «سرعت انجام و تحویل سفارش»، «موجودی مواد اولیه خریداری شده» و «میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی» بیشتر از ۵۰ بوده اند؛ هرچند شیب افزایش برخی شاخص‌ها در این مدت کاهشی بوده است.
عامل افت شاخص در خرداد
اما چرا در این خردادماه شاخص بنگاه‌های صنعتی در خردادماه کاهشی شده است؟ براساس ارزیابی صورت گرفته به‌طورکلی در خردادماه برخی از صنایع و شرکت‌ها با مشکل قطعی برق و گاز مواجه بودند این امر بر روند این شاخص اثرگذار بوده است. همچنین شرایط بی‌ثبات نرخ ارز، تضعیف تقاضا و تردید مشتریان را به دنبال داشته و از سوی دیگر قدرت خرید مشتریان بسیار کاهش داشته است. علاوه بر این علی‌رغم افزایش هزینه تولید به دلیل عدم وجود نقدینگی مشتریان، شرکت‌ها امکان افزایش قیمت در محصولاتی که با هزینه‌های بسیار بالا تولید شده‌اند را ندارند و بسیاری از شرکت‌ها همچنان مانند ماه‌های قبل با نگرانی زنجیره تأمین مواد اولیه خود به علت مشکل عدم تخصیص ارز روبرو بوده‌اند.
وضعیت شاخص‌های اثرگذار
براساس این گزارش برای خردادماه شاخص «میزان سفارشات جدید» مشتریان عدد (52.49) ثبت شده است، ارزیابی‌ها نشان می‌دهد هرچند این شاخص بالای عدد 50 بوده است، اما عدد این شاخص در خرداد از کاهش تقاضا در مقایسه با ماه قبل خبر حکایت دارد و این امر موجب شده تا این عدد به کمترین نرخ 5 ماهه از بهمن‌ماه 1401(به‌غیراز فروردین) برسد. به گفته فعالان این بخش کاهش«میزان سفارشات جدید» به دلیل ادامه نابسامانی قیمتی و کاهش قدرت خرید و تردید مشتریان برای خرید، ضعف در تقاضا صورت گرفته است. به طوری‌که در مقایسه با خرداد سال‌های قبل کاهش بیشتری در تقاضا مشاهده می‌شود.
از سوی دیگر عدد شاخص «موجودی مواد اولیه» هم برای خردادماه (51.31) به دست آمده است. این عدد هرچند در ماه قبل بهبود یافته بود، اما در خرداد ماه مجدد کاهش یافت. با توجه به ارزیابی‌ها می توان گفت شرکت‌ها در زنجیره تامین خود با نگرانی از عدم تخصیص و دسترسی به ارز موردنیاز و بی‌ثباتی نرخ ارز روبرو هستند.
اما شاخص قیمت محصولات تولید شده (53.76) در مقایسه با ماه‌های اخیر کاهش قابل‌توجهی داشته و کمترین مقدار 7 ماهه خود را از آذرماه 1401 ثبت کرده است. افزایش آهسته نرخ قیمت‌ها از یک‌سو ناشی از کاهش در تقاضا است و از سوی دیگر به دلیل کندتر شدن شدت افزایش قیمت مواد اولیه (طی 8 ماه گذشته از آبان 1401) به دلیل کاهش نرخ ارز بوده است. این در حالی است که به‌طور متوسط، به‌ویژه تحت تأثیر فشار دستمزدها و نرخ تورم هزینه نهاده‌ها طی ماه‌های اخیر، نرخ افزایش قیمت‌ها به‌اندازه هزینه‌های نهاده‌های تولید نبوده است.
در میان شاخص‌های ارزیابی شده، شاخص «موجود محصول نهایی در انبار» نیز (54.50) بوده که به بیشترین مقدار 8 ماهه خود از آبان ماه 1401 رسیده است. هرچند در خردادماه شاهد کاهش تقاضا بوده‌ایم، اما با توجه به اینکه شرکت‌ها در ماه گذشته میزان تولید قابل‌توجهی داشتند، رکود در تقاضا باعث مازاد ظرفیت تولید در انبار شده است.
از سوی دیگر شاخص «میزان فروش محصولات» در خرداد (52.17) به کمترین میزان 5 ماهه خود (به‌غیراز فروردین) رسیده است. در اردیبهشت‌ماه با وجود اینکه شرکت‌ها در وضعیت فروش بهبود داشتند، اما در خردادماه به دلیل تضعیف سطح تقاضا با کاهش در فروش روبرو بوده‌اند.
با توجه به ارزیابی‌ها صورت گرفته هرچند شاهد افت شاخص بخش صنعت در خردادماه بوده‌ایم اما «شاخص انتظارات تولید» برای ماه آینده از سوی بنگاه‌ها اقتصادی خوش‌بینانه ارزیابی شده است. عدد پیش‌بینی شده برای این شاخص برابر با (63.08) بوده که همچنان نشان‌دهنده خوش‌بینی صنایع برای ماه آینده است البته نرخ خوش‌بینی در مقایسه با روند 3 ماهه اخیر اندکی کاهش داشته است.
