بر اساس آخرین گزارش ها، شاخص توسعه انسانی ایران در 33 سال گذشته بیش از 27 درصد افزایش یافته است.
اخبار اقتصادی، ارزش شاخص توسعه انسانی از صفر تا یک اندازه گیری می شود و هر چه این مقدار برای یک کشور بیشتر باشد، آن کشور در حوزه انسانی توسعه یافته تر است. از سال 1990 تا 2022، شاخص توسعه انسانی ایران از 0.613 به 0.780 افزایش یافت و 27.2 درصد افزایش یافت.
روند این شاخص تا سال 1396 صعودی بود و رکورد 0.788 را به ثبت رساند. شاخص توسعه انسانی ایران از سال 2017 تا 2021 روندی نزولی داشته و پس از آن در آخرین گزارش، مجدداً روند صعودی به خود گرفته است. دلیل اصلی کاهش این شاخص در سال های اخیر می تواند اپیدمی کرونا باشد.
شاخص توسعه انسانی یک شاخص آماری ترکیبی است که سطح توسعه را از منظر سه بعد انسانی می سنجد. این ابعاد عبارتند از: «سلامت و بهداشت»، «سطح دانش و آموزش» و «سطح درآمد جامعه». هر یک از این ابعاد با شاخص‌های «امید به زندگی در بدو تولد»، «سالهای مورد انتظار تحصیل»، «میانگین سالهای تحصیل» و «سرانه درآمد ناخالص ملی» اندازه‌گیری می‌شوند.
بر اساس شاخص توسعه انسانی (HDI)، کشورها به 4 گروه طبقه بندی می شوند. گروه های توسعه انسانی بسیار بالا، توسعه انسانی بالا، توسعه انسانی متوسط و توسعه انسانی پایین.
آخرین تصویر از شاخص توسعه انسانی ایران
از سال 1990، برنامه توسعه سازمان ملل متحد گزارش توسعه انسانی را سالانه بر اساس جدیدترین داده ها منتشر می کند. امسال آخرین گزارش بر اساس داده های سال 2022 منتشر شد که شاخص توسعه انسانی 193 کشور را مورد بررسی قرار داد. این در حالی است که ایران با شاخص توسعه انسانی 0.78 در رتبه 78 قرار گرفت و این جایگاه با سریلانکا مشترک است. از سوی دیگر، ایران در سال 2021 در رتبه 77 قرار گرفت که نشان می دهد یک پله سقوط کرده است. همچنین ایران در رده کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار دارد و تنها 9 رتبه با آخرین کشور در گروه توسعه انسانی بسیار بالا فاصله دارد.
بر اساس آخرین گزارش، «امید به زندگی در بدو تولد» در ایران ۷۴.۶ سال است. به عبارت دیگر انتظار می رود هر نوزاد ایرانی به طور متوسط 74 سال پس از تولد زندگی کند.
«سالهای مورد انتظار تحصیل» 14.1 سال بود. به زبان ساده هر کودک ایرانی که به سن مدرسه (6 سال) رسیده است، به طور متوسط 14 سال تحصیل می کند. به همین ترتیب، «میانگین سالهای تحصیل» 10.7 سال بود. این بدان معناست که تا سال 2022، جمعیت ایران به طور متوسط حدود 11 سال طول می کشد تا تحصیلات تکمیلی خود را به پایان برسانند.
«درآمد ناخالص ملی سرانه» ایران در سال 2022، 14770 دلار بوده است. یعنی سهم هر ایرانی در اقتصاد کشور حدود 15 هزار دلار بوده است.
روند شاخص توسعه انسانی ایران در 33 سال
از سال 1990 تا 2022، ارزش شاخص توسعه انسانی ایران از 0.613 به 0.780 تغییر کرد که 27.2 درصد افزایش را نشان داد. تا سال 1396 روند این شاخص در ایران کاملاً صعودی بود و به حداکثر 0.788 رسید. پس از آن روند شاخص توسعه انسانی ایران کاهشی بوده و در سال 2021 به 0.776 کاهش یافته است که گفته می شود دلیل اصلی آن همه گیری کرونا بوده است. شاخص توسعه انسانی در سال 2022 برابر با 0.780 خواهد بود که به سطح ثبت شده در سال های 2012 و 2013 می رسد.
در این دوره، امید به زندگی در بدو تولد از 64.4 سال به 74.6 سال افزایش یافت و تقریباً 16 درصد رشد کرد. همچنین در حوزه آموزش، سنوات مورد انتظار تحصیل 3.3 سال و میانگین سنوات تحصیلی 5 سال افزایش یافته است. درآمد سرانه ناخالص ملی نیز در این مدت 56.5 درصد افزایش یافته است.
منبع اکو ایران
