بدترین استان ها برای زنان جویای کار

اکوایران: طی شش سال گذشته، کدام استان ها بیشترین و کمترین نرخ بیکاری زنان را داشته اند؟ از سال 1376 تاکنون کدام استان ها در استفاده از نیمی از افراد جامعه برای تقویت رشد اقتصادی کشور بهترین و بدترین عملکرد را داشته اند؟

اخبار اقتصادی، نرخ بیکاری زنان یکی از شاخص های مهم بازار کار است و نشان دهنده عدم استفاده مناسب از نیروی کار زنان به عنوان نیمی از اعضای جامعه در روند توسعه اقتصادی است.

بررسی ها نشان می دهد که در شش سال گذشته نرخ بیکاری زنان بین 14 تا 20 درصد در نوسان بوده است. البته این تصویری از نرخ بیکاری زنان در سراسر کشور است. این نوسانات در استان های مختلف یکسان نبوده است.

شواهد نشان می دهد که استان آذربایجان غربی با 53 درصد بالاترین نرخ بیکاری را دارد. این استان کمترین نرخ بیکاری زنان را نیز به ثبت رسانده است. به عبارت دقیق‌تر، دو استان زنجان و آذربایجان غربی با نرخ بیکاری 3 درصد در بازه زمانی مورد بررسی، رکورددار کمترین نرخ بیکاری در بین استان‌ها هستند.

آمارهای منتشر شده حاکی از آن است که بالاترین نرخ بیکاری غیر از آذربایجان غربی 7 بار به نام استان کرمان و 6 بار به نام یزد بوده است. استان‌های خوزستان، البرز، آذربایجان شرقی، زنجان و هرمزگان نیز از دیگر استان‌هایی هستند که نام آن‌ها در رکورد پایین‌ترین نرخ بیکاری به چشم می‌خورد.

از سوی دیگر منطقه زنجان 6 برابر کمترین نرخ بیکاری زنان را در بین استان ها دارد. سایر استان‌هایی که کمترین نرخ بیکاری را داشتند استان‌های مرکزی، همدان، اردبیل، خراسان رضوی، هرمزگان و خراسان شمالی بودند.

کرمان، یزد و آذربایجان غربی سه استانی هستند که نام آنها جزو استان‌هایی است که بیشترین نرخ بیکاری و در میان کمترین‌ترین استان‌ها قرار دارد. در زیر به بررسی بالاترین و کمترین نرخ بیکاری زنان در شش سال گذشته می پردازیم.

کدام استان ها بیشترین و کمترین نرخ بیکاری را در 6 سال گذشته داشته اند؟

نرخ بیکاری زنان یکی از شاخص های مهم بازار کار محسوب می شود و بررسی آن از زوایای مختلف حائز اهمیت است. زنان نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند و عدم بکارگیری و استفاده نکردن از آنها بر رشد اقتصادی تأثیر منفی می‌گذارد و بر تقویت اقتصاد و توسعه آن تأثیر منفی می‌گذارد. علاوه بر این، نرخ بیکاری برای زنان ممکن است نشان دهنده تبعیض در دسترسی به فرصت های شغلی، دستمزدهای پایین تر و شرایط نامناسب کار باشد.

بررسی ها نشان می دهد که از سال 97 تا اواخر پاییز امسال، نرخ بیکاری زنان بین 14 تا 20 درصد بوده است. به عبارت دقیق تر، در این سال ها از هر 100 زن 15 ساله و بالاتر، حداقل 14 و حداکثر 20 زن موفق به یافتن کار نشده و بیکار شده اند. البته آنچه تاکنون افزایش یافته، نرخ بیکاری زنان در سراسر کشور است. این رقم در استان های مختلف یکسان نبود.

هدف این گزارش بررسی نرخ بیکاری زنان از سال 97 تا پاییز 1402 در استان های مختلف است. این سوال که کدام استان ها در شش سال اخیر کمترین و کدام استان ها بیشترین نقش را در استفاده از جمعیت زنان برای دستیابی به توسعه و رشد اقتصادی داشته اند، در زیر مطرح می شود. قبل از شروع این بحث لازم است به عنوان یک نگاه کلی به مفاهیم بازار کار به اختصار اشاره شود.

مفاهیم بازار کار در یک نگاه

از نظر بازار کار، زنان 15 ساله و بالاتر، زنان «سن کار» محسوب می شوند. در این گروه از زنان، برخی تمایل و توانایی حضور در بازار کار را دارند. بنابراین برای یافتن کار به دنبال کار می گردند. این گروه را زنان «فعال» می نامند. البته همه افراد فعال نتوانستند کار پیدا کنند و گروهی «بیکار» می مانند. «نرخ بیکاری» برای زنان از تقسیم تعداد کل زنان بیکار بر زنان فعال در سن کار به دست می آید.

افزایش نرخ بیکاری زنان به این معناست که بازار کار نتوانسته زنانی را که خود را به بازار عرضه می کنند جذب کند. در ادامه این موضوع بررسی کردیم که کدام استان ها از سال 97 بیشترین و کمترین نرخ بیکاری را در کشور ثبت کرده اند.

آذربایجان غربی بالاترین نرخ بیکاری زنان را به ثبت رساند

بررسی آمار منتشر شده از نرخ بیکاری زنان توسط مرکز آمار نشان می دهد که در تابستان 1401 نرخ بیکاری زنان در استان آذربایجان غربی به 53.3 درصد رسیده است. به عبارت دیگر در این زمان از هر 100 زن جویای کار در استان آذربایجان غربی بیش از 53 نفر موفق به کار نشدند و بیکار ماندند. به این ترتیب این استان بالاترین نرخ بیکاری زنان را در مقایسه با سایر استان ها در شش سال گذشته به خود اختصاص داده است.

بررسی ها نشان می دهد که از سال 1376 تا اواخر پاییز 1402، آذربایجان غربی تنها یک بار بالاترین نرخ بیکاری زنان را در بین استان ها داشته است. استان کرمان طی شش سال گذشته هفت برابر بالاترین نرخ بیکاری زنان را در کل کشور به ثبت رسانده است. به این ترتیب این استان در این زمینه رکورددار شده است.

نام استان یزد در رتبه زیر مشاهده می شود. به عبارت دقیق تر، استان یزد 6 برابر بالاترین نرخ بیکاری زنان را نسبت به سایر استان ها داشته است. استان های خوزستان و البرز نسبت به سایر استان ها نرخ بیکاری زنان سه برابر بیشتر است.

آذربایجان شرقی، زنجان و هرمزگان دیگر استان هایی هستند که نام آنها یک بار در فهرست استان های دارای بالاترین نرخ بیکاری قرار گرفته است.

به این ترتیب می توان تشخیص داد که این استان ها ناکافی ترین عملکرد را در استفاده از نیروی کار زنان برای تقویت اقتصاد داشته اند. آیا می توان گفت که این عملکرد نامطلوب ناشی از تعصبات فرهنگی حاکم بر این استان ها بوده و یا ریشه در بی توجهی سیاست گذاران و مسئولان در به کارگیری زنان در بخش های مختلف اقتصادی داشته است؟

زنجان رکورددار کمترین نرخ بیکاری در ۶ سال اخیر

در زمستان 1400 نرخ بیکاری زنان در استان زنجان به 3.1 درصد رسید. یعنی هم اکنون در استان زنجان از هر 100 زن جویای کار تنها 3 نفر همچنان بیکار هستند. این ریتم در بهار 1401 در استان آذربایجان غربی تکرار شد. بنابراین، این دو استان کمترین نرخ بیکاری زنان را در بین استان ها در شش سال مورد بررسی داشته اند.

البته نام این دو استان از سال 97 تا پاییز امسال مجددا در رده استان های دارای کمترین نرخ بیکاری آمده است. استان زنجان در دوره مورد بررسی شش بار کمترین نرخ بیکاری را در بین استان ها داشته و از این نظر نیز رکورددار بوده است. استان های مرکزی، همدان و آذربایجان غربی نیز هر کدام سه برابر کمترین نرخ بیکاری را برای زنان به ثبت رسانده اند.

اردبیل و خراسان رضوی هر کدام 2 مرتبه و کرمان، یزد، هرمزگان و خراسان شمالی با کمترین نرخ بیکاری زنان در سطح استان در شش سال اخیر سایر استان هایی هستند که نام خود را در این رتبه بندی ثبت کرده و عملکرد مطلوبی کسب کرده اند. در زمینه استخدام زنان، آنها عقب مانده اند.

سیاه و سفید در جدول/ رفتار دوگانه سه استان در ثبت نرخ بیکاری

بررسی ها نشان می دهد که استان های کرمان، یزد و آذربایجان غربی هم در رده استان های دارای کمترین نرخ بیکاری و هم در رده استان های دارای بالاترین نرخ بیکاری قرار داشتند. به دلیل رفتار دوگانه این استان ها، تاثیر فرهنگ سازی در استفاده ناکافی و کم زنان در بازار کار کمرنگ شده و بار دیگر تقصیر به گردن مسئولان می افتد. به دلیل اینکه تغییر فرهنگ تدریجی و در مدت زمان کوتاهی است، امکان کاهش شدید نرخ بیکاری در این استان ها وجود نداشت.

منبع اکو ایران