به گزارش اخبار اقتصادی، بنا به گزارش منتشرشده از مرکز ملی آمار ایران، ارزش کالا و خدمات تولید شده در کشور طی سال 1401 به رقم 811 هزار میلیارد تومان رسیده است که رشدی 4.8 درصدی را برای اقتصاد کشور محقق می‌کند. همچنین، ارزش تولید ناخالص داخلی کشور بدون احتساب نفت و گاز رقمی معادل 699 هزار میلیارد تومان است که رشد غیرنفتی را به 4.5 درصد می‌رساند. به بیان دیگر، اگر ارزش تولید نفت را از ارزش تولید سایر کالاها و خدمات در کشور جدا کنیم، رشد اقتصادی با 0.3 کاهش از 4.8 درصد به 4.5 درصد می‌رسد. در نگاه فصلی نیز رشد اقتصادی زمستان 1401 معادل 5.6 درصد برآورد شده است.
در بررسی رشد بخش‌های مختلف اقتصاد، سه گروه اصلی شامل «کشاورزی»، «صنایع و معادن» و «خدمات» در نظر گرفته می‌شوند. از میان این گروه‌ها، کمترین رشد سالانه مربوط به بخش کشاورزی با 4.4- درصد است. در مقابل، بخش «تامین آب، برق و گاز» که زیرمجموعه صنایع و معادن است با ثبت رشد 7.8درصدی، بیشترین رشد را در میان بخش‌های اقتصاد ایران به خود اختصاص داده است. بخش «صنعت» و بخش «استخراج نفت و گاز» (از گروه صنایع و معادن) نیز به ترتیب با رشد سالانه 7.7 و 7 درصدی، دومین و سومین زیربخش با رشد مثبت سالانه بوده‌اند. در میان این گروه‌ها، سهم گروه کشاورزی و خدمات از اقتصاد کاهش و سهم گروه صنایع و معادن، به ویژه در بخش استخراج نفت و گاز، افزایش یافته است.
تکرار دوباره رشد منفی در بخش کشاورزی
سهم بخش کشاورزی از کیک اقتصاد در زمستان 1401 در مقایسه با زمستان 1400 از 4.5 درصد به 4.1 درصد کاهش یافته است. بخش کشاورزی نه تنها در افزایش سهم خود از تولیدات اقتصادی ناموفق بوده است، بلکه در بازه سالانه نیز به رشد منفی خود ادامه داده است. به صورتی که رشد این بخش در سال 1401 معادل 4.4- درصد برآورد شده است که پایین‌ترین نرخ رشد در میان بخش‌های اقتصاد است. یکی از عوامل تداوم رشد منفی در بخش کشاورزی، خشکسالی‌های پیاپی در سال‌های اخیر است.
خیز آرام بخش نفت
وضعیت رشد بخش نفت در زمستان 1401 نسبت به زمستان 1400، امیدوارکننده‌تر از سایر بخش‌های اقتصادی است. به طوری که سهم استخراج نفت و گاز طبیعی از کیک اقتصاد از 14 درصد در زمستان 1400 به 14.7 درصد در زمستان 1401 رسیده است. لازم به ذکر است که رشد اقتصادی در زمستان 1401 برابر با 5.6 درصد بوده است که میزان 1.5 واحد آن از مجرای استخراج نفت و گاز طبیعی محقق شده است. این بخش که زیرمجموعه گروه «صنایع و معادن» به شمار می‌رود در سال 1401 رشدی 7 درصدی را به ثمر رسانده است.
احیای صنعت
سهم گروه صنایع و معادن بدون در نظر گرفتن بخش نفت، از 25.2 درصد در زمستان 1400 به 25.4 درصد در زمستان 1401 رسیده که نشانگر افزایش سهم این گروه از کیک اقتصاد است. این در حالی است که این افزایش سهم عمدتا به سبب افزایش سهم زیربخش صنعت در این بازه زمانی از 12.8 درصد به 13.6 درصد است. در واقع، تقریبا نیمی از رشد 5.6 درصدی اقتصاد کشور در زمستان 1401 مربوط به گروه صنایع و معادن است. در بازه سالانه نیز از میان زیرگروه‌های بخش صنایع و معادن، زیربخش «تامین آب، برق و گاز طبیعی» بهترین عملکرد را با رشد 7.8 درصدی محقق کرده است.
کاهش سهم بخش خدمات از تولید اقتصادی
سهم گروه خدمات به عنوان بزرگترین گروه فعالیت عمده اقتصادی با 0.8 کاهش، به 55.1 درصد در زمستان 1401 رسیده است در حالی که این رقم برای زمستان 1400 برابر با 55.9 درصد بوده است. این کاهش سهم در حالی رخ داده است که رشد این گروه در سال 1401 نسبت به سال قبل از آن 4.4 درصد افزایش یافته است. این نکته که گروه خدمات با وجود افزایش رشد، سهم کمتری از بخش حقیقی اقتصاد را نسبت به سال قبل کسب کرده است نشان می‌دهد که سرعت رشد بخش صنعت از سرعت رشد بخش خدمات پیشی گرفته است. چرا که بخش صنعت ضمن افزایش رشد توانسته است سهم خود از اقتصاد را نیز افزایش دهد در حالی که بخش خدمات علی‌رغم رشد مثبت، با کاهش سهم از کیک اقتصاد روبرو شده است.
